dinsdag 3 februari 2015

Hoe het lichtzinnige bezuinigingsbeleid het Griekse zelfmoordcijfer met tientallen procenten opdreef

De menselijke behoefte aan bestaanszekerheid is groter dan economische beleidsmakers lijken te onderkennen. Omdat we in een kapitalistische maatschappij doorgaans afhankelijk zijn van arbeid als inkomstenbron, is het van cruciaal belang om als overheid te streven naar volledige werkgelegenheid, naar sociale zekerheid, naar goede publieke voorzieningen en een gegarandeerde toegang daartoe. (Of En/of je moet zou de afhankelijkheid van arbeid kunnen terugdringen door een onvoorwaardelijk basisinkomen in te voeren.)

Hoe dan ook, wat overheden in geen geval zouden moeten is werkgelegenheid en het niveau van sociale en publieke voorzieningen als instrumenten gebruiken in het economische beleid. Precies dat hebben de bezuinigers in Europa de afgelopen jaren wel gedaan. Ze hadden andere doelen, zoals economische groei op lange termijn en evenwicht op de overheidsbegroting en kozen als middelen het laten oplopen van de werkloosheid, het bezuinigen op sociale en publieke voorzieningen en het "hervormen". Middelen dus die ten kosten gaan van de bestaanszekerheid van mensen.

Omdat het in de economie om mensen gaat en om de behoeften van mensen, horen zaken als werkgelegenheid en sociale en publieke voorzieningen doelen van dat beleid te zijn. Als ze dat niet zijn, dan zul je zien dat het beleid gevolgen heeft voor het welzijn en de gezondheid van mensen die daar door getroffen worden. En dat gaat om de hele bevolking, want ook als je je baan nog niet verloren hebt, moet je wel leven met de dreiging daarvan.

We weten al dat hoge werkloosheidscijfers rampzalige gevolgen hebben. Zie Zijn de Europese leiders zich bewust van de ellende van de massa werkloosheid? En zie Werkloosheid maakt werklozen én werkenden ongelukkiger.

En we weten dat mensen beter gedijen bij een gestage geringere economische groei dan bij een per saldo hogere groei, maar wel met ups en downs.

Maar nu wordt het ook steeds duidelijker hoe sterk de negatieve effecten zijn van de in Europa zo lichtzinnig ingeslagen weg van het bezuinigingsbeleid. In 2013 was er al het overzichtswerk The Body Economic. Why Austerity Kills. Zie Als bezuinigen in een depressie als een geneesmiddel getest was, dan zou er al lang mee gestopt zijn vanwege de dodelijke bij-effecten. Met een hoofdstuk over de ellende die in Griekenland werd aangericht. En er waren al eerder berichten over de opvallende toename van het Griekse zelfmoordcijfer.

Nu is er vandaag de studie The impact of economic austerity and prosperity events on suicide in Greece: a 30-year interrupted time-series analysis. De onderzoekers analyseerden voor een periode van 30 jaar hoe economische veranderingen en zelfmoordstatistieken van maand tot maand in Griekenland samenhingen.

Je ziet bij positieve gebeurtenissen een afname van de zelfmoordcijfers. Maar vanaf oktober 2008, toen de recessie begon, zie je het zelfmoordcijfer voor mannen met 13 procent stijgen, waarna het op datzelfde hogere niveau blijft. Daar kwam nog eens 18,5 procent bij vanaf juni 2011, toen de regering nieuwe bezuinigingsmaatregelen aankondigde. Vanaf diezelfde maand nam ook het totale zelfmoordcijfer toe met 35,7 procent. En vervolgens was er voor mannen een tijdelijke toename van 29,7 procent in april 2012, kort nadat een gepensioneerde man als ultieme protestdaad zelfmoord pleegde op het Syntagma-plein in Athene. Alle toenames zijn statistisch significant, wat er op wijst dat ze samenhingen met de gebeurtenissen die toen plaatsvonden.

Bedenk dat toenames van zelfmoord op zich natuurlijk tragisch zijn, maar daarnaast ook staan voor een algemenere verslechtering van de fysieke en mentale gezondheid van de bevolking. Zelfmoordcijfers vormen de topjes van de ijsbergen.

Wat er nog van te zeggen? Als je bedenkt hoe lichtzinnig en economisch slecht onderbouwd de Europese beleidsmakers er voor kozen om te gaan bezuinigen in een recessie en zulke bezuinigingen aan anderen op te leggen, dan, ja, dan mag je zacht gezegd wel verontwaardigd zijn.

Geen opmerkingen: