Unser Wohlstand ist auf längere Sicht vielerlei Gefahren ausgesetzt: Donald Trump, Kim Jong Un, Islamismus, Klimawandel, Epidemien - und der Unionsfraktion im Deutschen Bundestag.Of de bedreigingen voor de democratie in de Verenigde Staten afgewend kunnen worden, dat staat nog te bezien. Het valt te hopen dat de speciale aanklager Robert Mueller zijn onderzoek af kan maken naar de Russische inmenging in de verkiezingen via het team-Trump en naar de mogelijk daarmee samenhangende financiële malversaties.
Maar ook in Europa is het spannend, want het rechts-extremistische gevaar is bepaald nog niet afgewend. Spannend is hoe de politieke ontwikkelingen in Duitsland zullen uitpakken. En daarmee direct samenhangend, of de leiders van de eurozone in staat zullen blijken te zijn om op tijd de fantasiewereld te verlaten waarin de euro werd uitgedacht en de muntunie zo te hervormen dat hij voor alle landen en voor alle burgers gaat werken.
Het regeerakkoord van CDU/CSU en SPD geeft blijk van het inzicht dat het zo met de euro niet verder kan. De eerste aanwijzing daarvoor was dat Wolfgang Schäuble door Merkel werd weggepromoveerd naar het voorzitterschap van de Bondsdag. En nu heeft Merkel zich door de SPD laten overtuigen dat een nieuwe regering er, samen met Macron, werk van moet maken om de euro te hervormen.
Maar ondertussen blijft de SPD dalen in de peilingen en is het nog maar de vraag of de leden van de partij met het akkoord zullen instemmen.
Wat bovendien meespeelt is dat het Duitse kiezersvolk al jaren lang zeer eenzijdig is voorgelicht. Dat is al begonnen toen Merkel na het uitbreken van de Grote Financiële Crisis zelfvoldaan de zuidelijke eurozonelanden de schuld toeschoof voor de problemen bij de Duitse banken en harde bezuinigingen oplegde als oplossing. Dat viel goed bij de Duitse kiezers en het is bekend dat Merkel zich altijd goed liet informeren over de uitkomsten van de laatste opiniepeilingen.
Dat de Duitse media aan die eenzijdige voorlichting hebben meegewerkt, blijkt ook uit deze interessante inhoudsanalyse van enkele grote Europese dagbladen: de Duitse Süddeutsche Zeitung, de Franse Le Monde, de Italiaanse La Stampa en de Spaanse El País: Tales from a crisis: diverging narratives of the euro area.
Het ging er speciaal om hoe in de berichtgeving de schuldvraag werd beantwoord. Welke oorzaken en welke schuldigen werden aangewezen voor de in de eurozone gerezen problemen?
Welnu, in de samenvattende woorden van de onderzoekers:
The analysis showed that Süddeutsche Zeitung blames everyone but Germany, the chief suspects being Greece and the European Central Bank; the paper stresses the need to return to a perceived status quo of stability and fairness. Le Monde blames everyone including the French political class, but largely refrains from criticism of European institutions such as the European Commission and the European Central Bank. La Stampa sees Italy as the victim of unfortunate circumstances, including the European Union austerity measures promoted by Germany, and Italy’s own politicians. El País primarily blames Spain for misconduct during the boom years preceding the crisis.Volgens de Süddeutsche Zeitung lag de schuld bij iedereen, behalve bij de Duitsers.
Dat staat voor het grote probleem dat ontstaat als het kiezersvolk jarenlang door politici en daar achteraanlopende media verkeerd is voorgelicht. Als de politiek begint door te krijgen dat er een andere weg moet worden ingeslagen, hoe verkoop je dat dan weer aan de kiezers? En hoe doe je dat als de politici bovenal beducht zijn voor gezichtsverlies?
Het schijnt dat de Nederlandse politici zich met schrik beginnen te realiseren dat ze misschien ook de kiezers beter moeten gaan voorlichten.
En de vraag is of dit alles nog op tijd komt om het aan de deuren rammelende rechts-extremisme en nationalisme de kop in te drukken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten