Er was een land waarin witte mannen zich onveilig voelden

Er was een land waarin witte mannen zich onveilig voelden. Dat kwam doordat de maatschappij diverser werd, waardoor ze zich een minderheid gingen voelen. Ze zagen andere groepen als een gevaar, omdat die verantwoordelijk zouden zijn voor de toename van criminaliteit. Ook zouden die andere groepen de democratie misbruiken doordat ze met hun meerderheid wetten konden laten aannemen die voor hen gunstig uitpakten en waaraan de "hardwerkende" witte mannen met hun belasting aan moesten meebetalen. Ook gingen die andere groepen er economisch op vooruit, althans sommigen ervan. Een van hen schopte het zelfs tot president. Terwijl die witte mannen het economisch moeilijk hadden, althans velen van hen.

In dat land gebeurden toen twee dingen. De allerrijksten, ook vaak witte mannen, kregen ook moeite met de democratie, omdat ze vreesden dat de getalsmatige meerderheid van de armen, althans van de niet-rijken, overwegend leden van die andere groepen, hen met belastingverhogingen hun rijkdom zouden gaan afpakken. Dus gingen ze ertoe over om die zich toch al onveilig voelende witte mannen te mobiliseren. Ze schoven, met grote sommen geld, populistische politici naar voren die het bij die witte mannen goed deden. Politici die erop uit waren om wetten aan te nemen die het de leden van die andere groepen moeilijker maakten om hun stem uit te brengen. En die de kiesdistricten zo probeerden in te delen dat de stemmen van die andere groepen minder meetelden. En omdat die witte mannen zich zo onveilig voelden, gingen die politici allerlei conservatieve maatregelen bepleitten, die zicht boden op een terugkeer naar het veilige, traditionele verleden. Maatregelen zoals het verbieden van abortus, terugdraaien van gelijke rechten voor minderheden, verbieden van medische zorg aan transgenders en verbieden van lesmateriaal in het onderwijs dat kritisch was op de geschiedenis van het land. Ook gebruikten die rijke witte mannen hun geld om de berichtgeving in het land in voor hen gunstige zin te beïnvloeden. Berichtgeving waarin het dus met de waarheid niet zo nauw hoefde te worden genomen.

En daarbovenop maakten die rijke witte mannen en de door hen naar voren geschoven politici, ook meestal wit en rijk, zich sterk voor het zoveel mogelijk terugdringen van de wettelijke regulering van wapenbezit. Ze realiseerden zich dat ze baat hadden bij de onveiligheidsgevoelens van de witte mannen. Dat moest dan ook wel betekenen dat die witte mannen onbeperkt toegang moesten hebben tot wapens. Niet dat die witte mannen zich daardoor veiliger gingen voelen, want hoe meer wapens in het land, hoe groter de onveiligheid. Maar daar ging het ook niet om. Het ging er om hen te mobiliseren en aan zich te binden. Bovendien kon aan die wapenproductie veel verdiend worden. Al die wapens maakten het land inderdaad onveiliger. Er waren om de haverklap schietpartijen, meestal door jonge, witte mannen, die zich zo tekortgedaan voelden dat ze in blinde haat om zich heen gingen schieten, vaak als inleiding tot het beëindigen van hun eigen leven. Al die mass shootings leidden steeds tot pleidooien om het wapenbezit aan banden te leggen, maar die rijke witte mannen waren daar tegen.

Afijn, dit alles slaat natuurlijk op de Verenigde Staten. Het land waarin het je vergissen dodelijk kan zijn. De Washington Post meldde gisteren (Why do Americans want guns? It comes down to one word.) dat er in de afgelopen week vier Amerikanen werden neergeschoten doordat ze zich vergist hadden. Ralph Yari, een zwarte tiener in Kansas City, Mo., werd neergeschoten door een 84-jarige witte man nadat hij bij een verkeerd adres had aangebeld om zijn jongere broertjes/zusjes op te halen. Een 65-jarige man in Upstate, New York, schoot een 20-jarige vrouw neer die per ongeluk de verkeerde oprit opreed. En twee cheerleaders in Texas werden neergeschoten toen ze na een oefening in een verkeerde auto probeerden in te stappen. 

Het is niet een sprookje, maar de bittere werkelijkheid. Die ons een zicht geeft op hoe een maatschappij zich kan bewegen in de richting van het statuscompetitie-evenwicht.

Een real life experiment dat geen ethische commissie zou goedkeuren: geef het wapenbezit vrij. Over wapens en statuscompetitie in de Verenigde Staten

Stel je zou een real life sociaalwetenschappelijk experiment willen en kunnen doen. In vrijwel alle landen is het wapenbezit streng gereguleerd. Je kiest één land uit, stel de verenigde Staten, waarin het wapenbezit wordt vrijgelaten. Iedereen mag een wapen aanschaffen en altijd bij zich dragen. Wat zou er dan in dat land gebeuren in vergelijking met alle andere landen? 

Er van uitgaande dat

•  mensen niet alleen tot gemeenschapsgedrag, maar ook tot statuscompetitiegedrag in staat zijn en dat statuscompetitiegedrag kan uitmonden in het gebruik van geweld
•  statuscompetitiegedrag in de aanvangstoestand in alle landen evenveel voorkomt,

zou je verwachten dat alleen in de Verenigde Staten het wapenbezit en het aantal doden door wapengeweld zullen toenemen. En bovendien zou je verwachten dat door die toename van wapenbezit in de V.S. onveiligheidsgevoelens worden aangewakkerd, waardoor meer mensen een statuscompetitief wereldbeeld gaan aanhangen, zich meer statuscompetitief gaan gedragen en meer overgaan tot wapenbezit. Wat zou betekenen dat er een zichzelf versterkend proces optreedt: er is niet een eenmalige, maar een doorgaande, toename van wapenbezit, wapengeweld en aantal doden door wapengeweld.

Ook zou je verwachten dat het wapenbezit zich het eerst zal verspreiden onder die Amerikanen waarvan bekend is dat ze zich toch al onveilig voelen en die een statuscompetitief wereldbeeld aanhangen. Dat zou gaan om vooral witte mannen en aanhangers van de Republikeinse partij, omdat die zich in hun status bedreigd voelen in een diverser wordende maatschappij, waarin minderheden met succes gelijke rechten opeisen.

Uiteraard zou geen enkele ethische commissie zo'n real life experiment goedkeuren. Maar dat hoeft ook niet, want we zien het zich voor onze ogen voltrekken. 

Als je kijkt naar beschikbare data, dan blijkt die eerste verwachting niet uit te komen. Althans voor wat betreft de periode 1972 - 2022. Volgens deze pagina van de Statista Research Department schommelt het aandeel van de Amerikaanse huishoudens met tenminste één wapen gedurende deze periode tussen de 37 en 47 procent, zonder dat er een trend zichtbaar is. 

Die cijfers zijn gebaseerd op onderzoek door middel van surveys, waarin steekproeven van Amerikanen werden ondervraagd. Je zou denken dat er ook cijfers moeten zijn over wapenverkopen. Dat klopt, wapenverkopers zijn verplicht hun verkopen en hun klanten te administreren. Maar het is de federale overheid wettelijk niet toegestaan om die cijfers centraal te verzamelen en te publiceren. Het zou kunnen dat verkoopcijfers een ander beeld laten zien. Zie Maintaining Records of Gun Sales. 

Volgens dit bericht van van juni 2017 van het Pew Research Center zeggen 48 procent van de witte mannen dat ze een wapen bezitten, tegenover 24 procent van zowel de witte vrouwen als de niet-witte mannen en 16 procent van de niet-witte vrouwen. 

Ook zien we het verwachte verschil naar politieke voorkeur. Van de Amerikanen met een voorkeur voor de Republikeinse partij bezit 44 procent tenminste één wapen, tegenover slechts 20 procent van hen met een voorkeur voor de Democratische partij. 

En dat het wapenbezit iets te maken heeft met onveiligheidsgevoelens, en dus met een statuscompetitief wereldbeeld, blijkt eruit dat 67 procent van de wapenbezitters zeggen dat "bescherming" een belangrijke reden is. Andere redenen zijn: voor de jacht (38 procent), voor de sport (30 procent), als een verzamelobject (13 procent) en beroepsmatig (8 procent).

Heeft dat wapenbezit ook reële gevolgen, in de zin van meer slachtoffers van wapengebruik? Jazeker, volgens de pagina What the data says about gun deaths in the U.S. van het Pew Rsearch Center overleden er in 2016 op elke 100.000 Amerikanen 10,6 door wapengeweld. Vele malem meer dan in vergelijkbare landen: Canada ((2.1 per 100,000), Australië (1.0), Frankrijk (2.7), Duitsland (0.9) en Spanje (0.6). 

En er is natuurlijk het fenomeen van de "massa schietpartijen", volgens de definitie van de FBI "one or more individuals actively engaged in killing or attempting to kill people in a populated area". Die namen sinds 2000 in de Verenigde Staten sterk toe: van 3 in 2000 naar 61 in 2021. 

Het Gun Violence Archive registreert schietpartijen met minimaal vier slachtoffers die zijn neergeschoten, gedood of verwond. Volgens die definitie waren er dit jaar tot 9 mei al 208 van zulke gebeurtenissen. Vorig jaar waren het er 647.  

Denk tenslotte ook even terug aan dit bericht uit 2017: Bij meer bestaansonzekerheid meer schietpartijen op scholen in de V.S. Daaruit dit citaat (bedenk dat bestaansonzekerheid de statuscompetitie aanwakkert):

Er is nu nieuw onderzoek dat een bijzonder licht werpt op de vervelende gevolgen van bestaansonzekerheid in de levensfase van de overgang van onderwijs naar de arbeidsmarkt. De studie Economic insecurity and the rise in gun violence at US schools wijst namelijk op een verband tussen economische onzekerheid en schietpartijen op scholen (school shootings) in de Verenigde Staten.

De onderzoekers stelden voor de periode 1990 - 2013 een dataset samen van zulke schietpartijen en kunnen laten zien dat er een statistisch significant verband bestaat tussen toenames van schietpartijen en toenames van economische onzekerheid. Bij die onzekerheid gaat het om landelijke en regionale gegevens over werkloosheid, gedwongen verkopen van woningen en consumentenvertrouwen. Door de onderzoekers samengevat:

In the last 25 years, there have been two periods of elevated gun violence at schools in the United States and the timing of these periods significantly correlates with increased economic insecurity. With the unemployment rate as an indicator, this effect persists at the national, regional and city levels of geographic aggregation. Further, we find that this effect is measurable across several economic indicators, which underscores the robustness of our findings.

Het is voorstelbaar dat een toename van bestaansonzekerheid juist in de levensfase van de overgang van school naar arbeidsmarkt ernstige gevolgen kan hebben. Het is een levensfase waarin het er op aankomt of je zult slagen of niet. Als de kans op slagen kleiner wordt, zal dat over de hele linie leiden tot meer frustratie, minder zelfvertrouwen en zorgen over de toekomst. Gevoelens die allerlei gevolgen zullen hebben, maar kennelijk dus ook bij sommigen het overgaan tot zulke vreselijke gewelddaden.

Hoe zit dat nu eigenlijk met videogames en gewelddadigheid?

Trump en de Republikeinen proberen de aandacht af te leiden van de racistische en white supremacy-achtergronden van de terroristische schietpartij in El Paso, Texas, en van hun weigering om het wapenbezit aan banden te leggen, door als belangrijke oorzaak van zulke gewelddadigheden te wijzen naar gewelddadige videogames. Daarop is gereageerd met berichten dat het spelen van gewelddadige videogames niet gewelddadiger maakt en dat videogames niet kunnen worden aangemerkt als oorzaak van de toename van massale schietpartijen in de Verenigde Staten.

Maar hoe zit dat nu precies met die videogames? Volgens dit bericht No, there's still no link between video games and violence is er onderzoek dat erop wijst dat er geen verband is tussen videogames en gewelddadigheid. Maar dan gaat om deze studie Violent Video Games and Real-World Violence:Rhetoric Versus Data, die inderdaad laat zien dat de introductie en toename van de verkoop van gewelddadige videogames in de Verenigde Staten niet samen is gegaan met met een toename van de statistieken voor moord, doodslag en fysiek geweld. En al helemaal niet met de toename van massale schietpartijen. Niet verrassend, want gewelddadige videogames zijn overal, maar alleen in de Verenigde Staten is er die toename van massale schietpartijen.

Maar er is toch ook onderzoek dat laat zien dat het spelen van gewelddadige videogames wel leidt tot een toename van agressiviteit? Ja, dat klopt. Zie op dit blog de berichten achter het label games.

Maar daaruit komt naar voren dat het niet gaat om het geweld in die videogames, maar om het competitie-element. Geweld staat voor gevaar en trekt snel de aandacht. We zijn dus snel geneigd om het geweld in die games als oorzaak aan te wijzen. Maar het is de (status-)competitie, het kunnen winnen of kunnen verliezen, dat, geheel in lijn met de Dual Mode-theorie, het statuscompetitiepatroon activeert.

En dat patroon vergroot de kans om verbaal of fysiek geweld te gebruiken als dat nodig is. Zie de berichten Niet het geweld, maar de competitie, in video games maakt adolescenten agressief en Competitieve videogames versterken agressieve gevoelens en daardoor meer agressief gedrag.

Die Dual Mode-theorie heeft heeft als belangrijk voordeel dat hij een diepere verklaring mogelijk maakt. Samen met de omstandigheid dat vooral jongeren videogames spelen, kan hij namelijk verklaren dat de effecten ervan op de langere termijn niet meer te zien zijn.

Want in die Dual Mode-theorie het gaat om de gehele sociale omgeving waarmee mensen in aanraking komen. En als jongeren opgroeien, komen ze meer in aanraking met de echte sociale omgeving, die meestal minder competitief is dan de gemaakte inhoud van die videogames. Zie Hoe de replicatiecrisis op te lossen? Over het belang van een overkoepelend theoretisch kader, over diepte en over videogames.

Over Las Vegas. En over hoe de Republikeinen een eind maakten aan het onderzoek naar de effecten van wapenwetgeving

Update. Over het idiote wettelijk verbod dat in de V.S. bestaat op het financieren van onderzoek naar het verband tussen wapenbezit en geweld, w.o zelfmoorden, schrijft nu ook de redactie van The Lancet. Zie Gun deaths and the gun control debate in the USA. De laatste alinea:

The legal restriction on funding gun violence research is one of the most objectionable aspects of the already entirely objectionable gun control debate in the USA. In the wake of Las Vegas, policy makers and gun control advocates should be looking strongly at rescinding the abhorrent and nonsensical legal restrictions that keep the USA ignorant of the true toll of its gun violence.

Nu we weer zijn geconfronteerd met een massale schietpartij (mass shooting), nu in Las Vegas, waar de 64-jarige Stephen Paddock vanuit een hotelsuite erop los schoot in het publiek van een openluchtconcert, dringt zich opnieuw de vraag op wat de sociale wetenschappen te bieden hebben om dit gruwelijke gedrag te verklaren.

Eerder stond ik stil bij wat we menen te weten over de meer algemeen-maatschappelijke achtergronden van massale schietpartijen. Zie

• Massale schietpartijen zijn besmettelijk - en over waar dat op wijst, 
• Bij meer bestaansonzekerheid meer schietpartijen op scholen in de V.S.
• Kanaries in een kolenmijn. Waar staat de toename van massale schietpartijen voor? - Peter Turchin

In ongeveer dezelfde lijn is er nu naar aanleiding van Las Vegas de bijdrage van Raj Persaud en Adrian Furnham: Inside the Mind of the Mass Shooter.

Maar een belangrijk deel van de verklaring heeft natuurlijk ook te maken met de beschikbaarheid van wapens. De Verenigde Staten neemt wat dat wapenbezit betreft een unieke en treurige positie in. (Ook al was er in 2013 het bericht dat het wapenbezit leek af te nemen.)

Dat juist in de V.S. massale schietpartijen zo veel voorkomen, zal er mee samenhangen dat wapens zo gemakkelijk te krijgen zijn. Als je landen vergelijkt, dan dringt zich de samenhang tussen wapenbezit en moord- en doodslag met gebruikmaking van een wapen wel heel erg op. Werp maar even een blik op U.S. Gun Policy: Global Comparisons van Jonathan Masters.

En bedenk dat in Australië na invoering van strengere regels voor wapenbezit, met de mogelijkheid om wapens in te leveren (waardoor meer dan een miljoen wapens konden worden vernietigd), het aantal wapengerelateerde moorden met meer dan de helft daalde. En nee, de andersoortige geweldsmisdrijven namen niet toe, maar juist ook af. Zie Too Soon For Gun Control, Trump? As Australians, Our Experience Begs to Differ.

Ik was op zoek naar empirisch onderzoek naar de effecten van wapenwetgeving en kwam eigenlijk alleen bij studies terecht uit begin jaren 90 van de vorige eeuw of nog ouder.

En ik wist niet wat ik daar van moest denken. Tot ik even later dit bericht uit de Washington Post van vandaag voorbij zag komen: Why gun violence research has been shut down for 20 years.

Onderzoek naar de effecten van strengere wapenwetten is in de V.S. rond 1996 tot stilstand gekomen. In dat jaar dreigde het door de Republikeinen gedomineerde Congres, onder druk van de National Rifle Association, de financiering van de Centers for Disease Control and Prevention te beëindigen als ze door zouden gaan met onderzoek naar de effecten van wapencontrole. Tegelijkertijd stopte het Ministerie van Justitie met de financiering van zulk onderzoek. De geldkranen werden afgeknepen.

De Republikeinen hebben niet zoveel met wetenschappelijk onderzoek. Klimaatverandering? Willen we liever niets over weten. Gunstige economische effecten van immigratie? Oren dicht.

Wapenbezit in V.S. neemt af - NYTimes.com

Gelukkig is er ook positief nieuws te melden in de serie Wat er met een land kan gebeuren: in de Verenigde Staten lijkt het wapenbezit af te nemen. Zie de link onderaan. Terwijl in de jaren 70 van de vorige eeuw nog zo'n 50 procent van de huishoudens een of meer wapens in huis had, was dat in 2012 gedaald tot 35 procent. Dat is natuurlijk nog een hoog percentage. Maar dat het afneemt en vooral dat het afneemt bij de jongere generaties, is hoopgevend.

Mogelijke verklaringen zijn de verstedelijking (meer wapenbezit op het platteland) en de afschaffing van de dienstplicht (minder jonge mannen die met wapens in aanraking komen).

Rate of Gun Ownership Is Down, Survey Shows - NYTimes.com:

'via Blog this'

Gewapende leraren in de schoolklas. Wat er met een land kan gebeuren - NYTimes.com

Vandaag een nieuwe aflevering van Wat er met een land kan gebeuren. In de Amerikaanse staat South-Dakota is het nu wettelijk zo geregeld dat leraren in de schoolklas een wapen mogen dragen. Dat in het kader van de aandacht voor veiligheid op scholen. Zie de link naar het New York Times artikel van vandaag.

Het is niet alleen beangstigend dat een land zo ver kan komen, maar vooral ook dat generaties kinderen in dat land opgroeien.

South Dakota Passes Law to Let School Employees Carry Guns - NYTimes.com:

'via Blog this'