Hoe kunnen we in een maatschappij terecht zijn gekomen waarin gezinnen historisch gezien zo sterk sociaal geïsoleerd zijn?
Het bericht Wat maakt het uit waar je je partner hebt ontmoet? Over gezinnen en sociale netwerken gaf daarop een antwoord. We zijn mobieler geworden, zowel naar verhuisgedrag als naar de omvang van het gebied dat we vanuit een domicilie bestrijken. Daardoor vinden we vaker een partner "van buiten", die elders in het land is opgegroeid of zelfs in een ander land. Meer recentelijk is daar het internet bijgekomen, als vindplaats van partners. Denk aan de dating-sites.
Dat heeft er toe bijgedragen dat gezinsvorming vaker is gaan plaats vinden op een nieuwe locatie, ruimtelijk verwijderd dus van waar elk van de partners is opgegroeid. Waardoor jonge gezinnen dus voor de opdracht staan om daar een nieuw sociaal netwerk op te bouwen. Ze beginnen als het ware weer bij nul. Vaak lukt dat behoorlijk, maar vaak ook niet.
Dat patroon verschilt sterk van het vroegere patroon waarin partners elkaar al hadden leren kennen gedurende het opgroeien. Als ze zich dan ook in de buurt vestigden, dan bleven dus de sociale netwerken van beiden intact. Het gaan trouwen en kinderen krijgen vond plaats binnen een en hetzelfde sociale netwerk. De bestaande contacten met ouders, broers, zusters en vrienden bleven in stand, ook al vanwege die geringere mobiliteit van die anderen.
Dat nieuwere patroon heeft geleid tot wat wel genoemd wordt het "alles-of-niets huwelijk". Huwelijken dus waarin partners voor hun sociale en emotionele behoeften sterk op elkaar zijn aangewezen. Vaak te sterk, wat een van de verklaringen zou kunnen zijn voor de toename van echtscheidingen. Zie Door sociaal isolement van gezinnen meer echtscheidingen?
Dat alles overdenkende, kun je je afvragen hoe het dan zit met het sociale isolement van alleenstaanden. Van de nog niet of nooit getrouwden en van degenen die na een huwelijk alleenstaand zijn geworden. Op het eerste gezicht denk je misschien dat die nog sterker sociaal geïsoleerd zijn. Maar het zou ook andersom kunnen zijn. Juist doordat ze zich niet hebben "opgesloten" in een gezin, hebben ze misschien wel meer contacten met familie, vrienden en buren.
Het nieuwe (Amerikaanse) onderzoek Does singlehood isolate or integrate? Examining the link between marital status and ties to kin,friends, and neighbors wijst op dat laatste. Ook als je rekening houdt met verschillen in leeftijd, gezondheid en opleiding, blijkt dat alleenstaanden meer contacten hebben met familie, vrienden en buren en met hen meer hulp uitwisselen. Gezinnen zijn dus sociaal geïsoleerder dan alleenstaanden.
Andersom: alleenstaanden zijn meer sociaal geïntegreerd. En dat blijkt zelfs te gelden voor degenen die na een huwelijk alleenstaand zijn geworden. Na een scheiding of het overlijden van de partner weten alleenstaanden dus weer contacten aan te halen of nieuwe contacten te leggen.
Verder blijken alleenstaanden vaker dichter bij ouders en broers en zusters te wonen. Zij weten dus meer van dat vroegere patroon in stand te houden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten