Daardoor komt aan het licht dat het wel hebben van sociale contacten bevorderlijk is voor welzijn en zelfs gezondheid. En omgekeerd, een gebrek aan sociale contacten en eenzaamheid maken ziek. Achter de labels geluk en gezondheid is op dit blog het vele onderzoek besproken dat hierover uitsluitsel geeft.
Sinds we naast face-to-face contacten ook contacten hebben via sociale media, komt de vraag op of online contacten in de plaats kunnen komen van de echte, fysieke contacten. Daarover waren aanvankelijk wel optimistische geluiden.
Dat was het zelfde optimisme dat heerste in de sociologie van na de Tweede Wereldoorlog. In het vak heerste toen het "functionalisme", dat kort gezegd uitdroeg dat in de maatschappij alles vanzelf weer goed komt. Zo herinner ik me van de Amerikaanse socioloog Eugene Litwak (voor vakgenoten: een leerling van Talcott Parsons) de passage dat het helemaal niet erg was dat familieleden en vrienden verder uit elkaar gingen wonen, want ze konden elkaar toch bellen en in de auto stappen. En voor elkaar helpen konden ze geld overmaken.
Ik zocht het even op en het gaat om het artikel Primary Group Structures and Their Functions: Kin, Neighbors, and Friends uit 1969.Face-to-face hoefde helemaal niet. En als dat verloren ging, dan zorgden nieuwe, technische ontwikkelingen er als vanzelf voor dat er iets voor in de plaats kwam dat dezelfde functie had. Als de functionalisten van toen gelijk hadden gehad, dan hadden we nu niet het probleem van eenzaamheid gekend.
Zoals gezegd, dat optimisme kwam weer een beetje terug met de opkomst van internet. Maar onderzoek wees al gauw uit dat het zo niet werkte. Zie de eerdere berichten op dit blog:
Gelukkiger door real-life vrienden, niet door on-line vrienden en Facebook is leuk, maar geen vervanging voor echte sociale contacten.
Er is nu het nieuwe onderzoek Social Network Sites, Individual Social Capital and Happiness dat in dezelfde richting wijst. De onderzoekers analyseerden de gegevens van ruim 600 deelnemers van tussen de 15 en 44 jaar aan de Dutch Longitudinal Internet Studies for the Social Sciences (LISS). Van hen waren bekend hoeveel tijd ze besteedden aan sociale media (Facebook, Hyves, Myspace, Sugababes, Twitter en dating sites), hoe gelukkig ze zich voelden, hoe vaak ze contact hadden met familie en vrienden, hoe tevreden ze waren met hun contacten en hoe eenzaam ze zich voelden.
Uit de analyses komt dan naar voren dat inderdaad degenen die vaker face-to-face contact hebben met familie en vrienden gelukkiger zijn. Daarentegen maken de contacten op de sociale media, gemeten aan de tijdsbesteding daaraan, niet gelukkiger. Het verband is zelfs negatief, maar niet statistisch significant. Online contacten zijn dus zoals verwacht geen vervanging voor echte contacten.
Maar wat ook bleek is dat het meer actief zijn op de sociale media degenen die zich eenzaam voelden en die ontevreden waren met hun sociale contacten juist minder gelukkig maakten. En dat is opvallend. Als je eenzaam bent, kun je kennelijk beter eenzaam zijn met minder sociale media-activiteit dan met meer.
Het is uit het onderzoek niet duidelijk wat het oorzakelijk verband is. Worden de eenzamen ongelukkiger doordat ze meer actief zijn op de sociale media? Of zijn het de meer ongelukkigen onder de eenzamen die meer bezig zijn met sociale media?
Omdat de de deelnemers (althans een deel daarvan) twee keer ondervraagd werden, met een tussenpoos van een jaar, hadden de onderzoekers kunnen proberen daar een antwoord op te vinden. Waarom ze dat niet gedaan hebben is mij niet helemaal duidelijk.
Uit de analyses komt dan naar voren dat inderdaad degenen die vaker face-to-face contact hebben met familie en vrienden gelukkiger zijn. Daarentegen maken de contacten op de sociale media, gemeten aan de tijdsbesteding daaraan, niet gelukkiger. Het verband is zelfs negatief, maar niet statistisch significant. Online contacten zijn dus zoals verwacht geen vervanging voor echte contacten.
Maar wat ook bleek is dat het meer actief zijn op de sociale media degenen die zich eenzaam voelden en die ontevreden waren met hun sociale contacten juist minder gelukkig maakten. En dat is opvallend. Als je eenzaam bent, kun je kennelijk beter eenzaam zijn met minder sociale media-activiteit dan met meer.
Het is uit het onderzoek niet duidelijk wat het oorzakelijk verband is. Worden de eenzamen ongelukkiger doordat ze meer actief zijn op de sociale media? Of zijn het de meer ongelukkigen onder de eenzamen die meer bezig zijn met sociale media?
Omdat de de deelnemers (althans een deel daarvan) twee keer ondervraagd werden, met een tussenpoos van een jaar, hadden de onderzoekers kunnen proberen daar een antwoord op te vinden. Waarom ze dat niet gedaan hebben is mij niet helemaal duidelijk.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten