Verzorgingsstaat, welvaart en geluk / Het World Happiness Report 2013

Het World Happiness Report 2013 is verschenen. Van 156 landen kun je de gemiddelde scores zien op de zogenaamde Cantril ladder, een rapportcijfer van 10 (het best mogelijke leven) tot 0 (het slechtst mogelijke leven) dat mensen aan hun eigen leven konden geven (Fig. 2.3). Dit is de toptien:

1. Denemarken
2. Noorwegen
3. Zwitserland
4. Nederland
5. Zweden
6. Canada
7. Finland
8. Oostenrijk
9. IJsland
10. Australië

Wat meteen opvalt is dat dit niet alleen rijke landen zijn, maar ook landen met een sterk ontwikkelde verzorgingsstaat. Als je iets verder naar beneden kijkt, kom je daar al snel ook andere verzorgingsstaten tegen, zoals Nieuw Zeeland (13), Verenigde Staten (17), Ierland (18), Luxemburg (19), België (21), Frankrijk (25) en Duitsland (26).

We weten al dat verzorgingsstaat en welvarendheid sterk samengaan en dat het oorzakelijke verband in beide richtingen lijkt te lopen. Dus ook in de zin dat de verzorgingsstaat de economische welvaart gunstig beïnvloedt.  En dus niet alleen in de zin dat welvarendheid de ontwikkeling van de verzorgingsstaat een stuk gemakkelijker maakt.

Als je nu ook kijkt naar de zes factoren die van invloed blijken te zijn op het gemiddelde geluk (en die in dat onderzoek zijn meegenomen, Tabel 2.1), dan is meteen te begrijpen waarom verzorgingsstaten zo hoog scoren. Want die zes factoren zijn:

• Het Bruto Nationaal Product per hoofd van de bevolking (logaritme)
• Het beschikken over sociale steun (iemand hebben waarop je kunt rekenen als dat nodig is)
• De gezonde levensverwachting bij de geboorte
• De vrijheid om je eigen keuzes te maken
• De mate van generositeit (vrijgevigheid) in de bevolking
• De gepercipieerde mate van corruptie (hoe corrupter, hoe minder gelukkig)

Want verzorgingsstaten zijn dus niet alleen behoorlijk welvarend, vandaar dat BNP, maar ze hebben ook een hoog niveau van gezondheidszorg voor iedereen, vandaar die levensverwachting, en een goed ontwikkelde democratie, vandaar die vrijheid en die lage corruptie. Bovendien weten we dat verzorgingsstaten samen gaan met een hoge mate van participatie, dus met sociale steun en generositeit.

O ja, de Verenigde Staten mag je echt wel bij de verzorgingsstaten rekenen. Lees anders hier nog eens na wat James Galbraith daarover zei.