Door leeftijdssegregatie grotere kans om met geweld in aanraking te komen

We hebben onze maatschappij zo ingericht dat onze jongeren niet alleen op school, maar ook in hun vrije tijd veel in aanwezigheid van uitsluitend leeftijdsgenoten verkeren. Door die sterke leeftijdssegregatie is de peer group het centrale element geworden van de sociale omgeving waarin wij onze kinderen laten opgroeien.

De grote nadelen daarvan voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen zijn bekend of zouden dat moeten zijn.

Zo lokken zulke groepen van leeftijdsgenoten gemakkelijk statuscompetitie uit, wat bevorderlijk is voor pesten. En de schadelijke gevolgen van pesten en gepest worden zijn zo langzamerhand bekend. (Zie nu het boek Alles over pesten van Mieke van Stigt, bij de presentatie waarvan ik deze week aanwezig was en waar ik nog een keer op terug kom.)

Ook is bekend dat het veel uitsluitend verkeren in groepen van leeftijdsgenoten de kans op crimineel gedrag verhoogt. Dat kan het gevolg zijn van het veel blootgesteld zijn aan statuscompetitie, waardoor het vertonen van stoer gedrag aantrekkelijker wordt. En door de afwezigheid van volwassenen die een oogje in het zeil houden, zal dat gedrag dan ook eerder optreden.

Maar nu weten we bovendien dat jongeren die vaker uitsluitend in elkaars gezelschap verkeren, ook vaker getuige zijn van geweldsincidenten. De studie Incorporating Unstructured Socializing Into the Study of Secondary Exposure to Community Violence. Etiological and Empirical Implications (betaalpoort) laat zien dat jongeren in Chicago die meer vrije tijd alleen met elkaar doorbrachten, ook vaker getuige waren van een of meer van de volgende gebeurtenissen:

• iemand wordt geduwd, geslagen of geschopt
• iemand wordt met een wapen aangevallen
• iemand wordt gewond werd in een ernstig ongeluk
• iemand wordt achtervolgd met de intentie om te verwonden
• iemand wordt bedreigd
• iemand wordt gedood
• het klinken van een geweerschot

Bovendien kunnen de onderzoekers laten zien dat het bekende gegeven dat jongens meer in aanraking komen met geweld dan meisjes volledig verklaard wordt door die tijd die ze uitsluitend in elkaars gezelschap doorbrengen. Als we er in zouden slagen om die leeftijdssegregatie op te heffen, dan zou dat verschil tussen jongens en meisjes geheel wegvallen. Dat zegt nogal iets over wat die leeftijdssegregatie teweegbrengt.

Opgroeien in een sociale omgeving met veel geweld heeft grote negatieve gevolgen. Het vertelt kinderen en jongeren hoe de wereld in elkaar zit. Het maakt dat ze een leven tegemoet gaan waarin ze op hun hoede zijn en geneigd tot opportunisme en wantrouwen. Zie nog eens Pubers en levensloopstrategie: het positieve en het negatieve ontwikkelingstraject en Mannen zijn opportunistischer als ze in een omgeving met meer geweld zijn opgegroeid. Nog afgezien van de negatieve gezondheidseffecten.

Kortom, laten we eens iets doen aan die grote mate van leeftijdssegregatie. Leeftijdssegregatie is slecht voor kinderen.