dinsdag 13 mei 2014

Over de oorsprong van de moraal: Kunnen we de Tien Geboden missen?

Morgen naar Groningen om een gastcollege te geven voor sociologiestudenten. Over de oorsprong van de Moraal: Kunnen we de Tien Geboden missen?

Volg de link voor de powerpointdia's.

Over de oorsprong van de moraal - Google Presentaties:



'via Blog this'

2 opmerkingen:

Bob Horjus zei

Dag Henk,
Het lijkt me een mooie presentatie, voor zover ik de dia's kan interpreteren.
Of ik het met alles eens zal zijn weet ik niet. Me dunkt dat je de moraal vanuit de godsdienst te veel interpreteert van boven af. Er zijn ook visies als God ale een lerende God, die zich een aantal terug komt op strategieën om mensen te bereiken en wat anders probeert. Dat lijkt dan weer erg op wat jij de humanistische visie noemt. Daar kan ik me dan weer erg in vinden. God zoals hij in de bijbel wordt beschreven lijkt veel meer dialogisch te worden. Maar goed dat is mijn visie en niet die van top down fundamentalistische gelovigen die er ook zijn. Interessant vind ik de 10 geboden revisited serie van Studium Generale waar ook elementen terug komen die jij (denk ik) noemt. O,a, Spinoza over de 10 geboden waarvan hij ongeveer zegt dat het veel beter/leerzamer is om er zelf achter te komen wat moraal is dan het gehoorzamen van de 10 geboden. Maar in een gesprek werd hem gevraagd: Maar mijnheer Spinoza, wat moet ik als niet geletterde, niet-filosoof. Ik kan niet bedenken wat u kunt bedenken. Hij geeft wel als antwoord op de vraag: gehoorzaam de 10 geboden en luister naar de dominee. (Dit alles volgens van Buuren in het college). Wat mij wel stil zet bij de vraag. Ok, de wereld bestaat niet alleen uit originele en oorspronkelijke denkers, maar voor een belangrijk deel uit volgers. En ook de Paleo omgeving was geen paradijs. Zoals Gutmann beschrijft is zonder uitzondering de family-state onderdrukkend tov afwijkers/vreemde vogels en vrouwen. Een samenleving heeft vreemd genoeg voor de etnocenten veel baat bij diversiteit en is dat ook ingebakken volgens de Waal? Ik denk dus dat iedere samenleving een 'systeem' moet bedenken dat voor de simpele burgers de moraal levend houdt. De Waal heeft in een interview in 2012 gezegd dat wetenschap of het naturalistische wereldbeeld het gat wat ontstaat als religie er niet zou zijn, kan vullen. 'elk systeem dat we ontwikkelen om een bepaalde moraal te bevorderen, creeert als vanzelf zijn eigen principes en profeten en het trekt zijn volgelingen aan. Dan heb je al heel snel iets wat erg lijkt op de oude vertrouwde religie'.

Henk de Vos zei

Dag Bob, Bedankt voor je uitvoerige reactie. Ben nieuwsgierig naar wie die Gutmann is die je noemt. Wat ik meen te weten over de Paleo Sociale Omgeving is dat die sterk egalitair was en dat onderdrukking als die er was in dienst daarvan stond. Dus de "bullies" en de egoïsten en de valsspelers werden gesanctioneerd. Vooreerst sociaal (uitlachen, plagen, doodzwijgen), maar als dat niet hielp ook fysiek, tot doodslag aan toe. Zie daarover vooral Christopher Boehm. Dat vrouwen werden onderdrukt is veel meer iets van de landbouwsamenlevingen. Werk van de Gutmann die jij noemt, ken ik niet.
Spinoza ken ik eerlijk gezegd ook niet. Wat Spinoza gezegd moet hebben, dat je er zelf achter moet komen wat de moraal is, lijkt mij correct, zij het dat ik zou toevoegen dat je dat alleen gezamenlijk kunt. In je eentje ontdek je geen moraal. En dat de niet-grote denkers (de volgers) geen moraal zoude kunnen ontwikkelen, dat is dan een uiting van de gedachte dat de moraal van boven komt.
Groet,
Henk