Weer minder kindvriendelijk - Weer toename leeftijd vrouwen bij geboorte eerste kind

Update. Zie nu ook dit bericht in de New York Times: Even in Family-Friendly Scandinavia, Mothers Are Paid Less. Researchers say motherhood is one of the biggest causes of the gender pay gap. It might take fathers to change that.'

Update. Zie nu ook Vrouw, wil je gelijkheid? Stop met baren van Tamar Stelling op De Correspondent.

We, onze maatschappij en onze manier van samenleven, zijn weer iets minder kindvriendelijk geworden. De kindvriendelijkheid van een maatschappij kun je afmeten aan de gemiddelde leeftijd van de moeder bij de geboorte van het eerste kind. Het CBS meldt vandaag:

Vanaf de jaren zeventig is de gemiddelde leeftijd waarop vrouwen aan kinderen beginnen, toegenomen. Aan deze stijging leek aan het begin van deze eeuw een einde te zijn gekomen. Vanaf 2004 bleef de gemiddelde leeftijd bij het eerste kind een tijdlang stabiel op 29,4 jaar. Vanaf 2014 is deze leeftijd echter weer verder opgeschoven.

En die is in 2017 uitgekomen op 29,8 jaar. Je ziet de ontwikkeling hieronder afgebeeld.

Het zou om verschillende redenen beter zijn als we minder uitstel van het moederschap hadden. Kinderen zouden jongere ouders hebben. En jongere grootouders. En we weten dat in een tijd van sterk sociaal isolement van gezinnen de rol van grootouders in het opgroeien van kinderen van groot belang is: Grootouders van belang voor pro-sociaal gedrag van kleinkinderen.

Ook is de kans op zwangerschap en op een zwangerschap zonder complicaties kleiner bij vrouwen boven de 30. Volgens Ouders van nu is het voor vrouwen biologisch gezien het beste om tussen en 20 en 25 jaar een kind te krijgen. (Lijkt mij plausibel, maar onderzoek is mij niet bekend.) Uitstel van het eerste kind vergroot daarmee ook de kans op ongewenste kinderloosheid.

Dat steeds maar toenemende uitstel van het eerste kind, ook nog na de introductie van de pil in 1964, wijst erop dat we in een kindonvriendelijke maatschappij leven. Heel concreet komt dat naar voren uit het onderzoek waar ik in dit bericht naar verwees, waaruit blijkt dat jongere moeders, of ze nu laag- of hoogopgeleid zijn, over hun gehele leven een lager arbeidsinkomen hebben. Een citaat uit dat bericht:

Onze arbeidsmarkt en de maatschappij in het algemeen is zo ingericht dat je je vooral in je jonge en jong-volwassen jaren moet uitsloven om maatschappelijk succes te hebben. De ratrace speelt zich vooral in die periode af en daar kun je niet even uitstappen om kinderen te krijgen. Die hele constellatie is sterk discriminerend voor vrouwen.

Iets anders is dat er goede redenen zijn om de bevolkingsaanwas binnen de perken te houden. De capaciteit van de aarde is nu eenmaal niet onbeperkt. Denk aan de Doughnut-economie van Kate Raworth.

Maar we zouden de maatschappij ook zo kunnen inrichten dat vrouwen weinig kinderen krijgen, maar wel op jongere leeftijd. Je zou om maar wat te noemen de kinderopvangsubsidie kunnen verhogen, zoals Matthijs Bouman bepleit.