CPB: Nu niet extra bezuinigen

Coen Teulings heeft vanochtend het Centraal Economisch Plan 2012 gepresenteerd. Hoe zal er in de media en door politici op gereageerd worden? De eerste signalen zijn dat "de situatie ernstig is" en dat er nu snel hervormd moet worden. Vooral over hervormingen van de woningmarkt moet snel duidelijkheid komen.

Ik heb net hoofdstuk 1 gelezen. Het geeft een overzicht van de economische verwachtingen voor de periode 2012-2015, een samenvatting en inleiding en een beschouwing over de ontstane situatie. Wat meteen opvalt en je na lezing bijblijft, is dat de dalende koopkracht en dalende consumptie een grote rol spelen in de ernst van de situatie. En dat dit voor een deel het gevolg is van het gevoerde beleid door dit kabinet. Ik citeer deze op het eerste gezicht onooglijke passage uit de paragraaf over het matige herstel na 2012 (cursivering van mij):

Als we de trendmatige ontwikkeling van de bbp-groei vanaf 2001 doortrekken tot 2015 (zie figuur 1.2, rechts), blijkt dat we circa 6% zijn verloren in 2011. Dit verlies loopt door de recessie van 2012 verder op tot 10% in 2015. Overigens is dit verlies aan groei niet puur het gevolg van de crisis. Het beleid drukt per saldo de groei in de kabinetsperiode.

Maar wat zegt het CPB meer dan dat hervormingen nodig zijn? Opvallend is de laatste alinea van de beschouwing, waarmee hoofdstuk 1 afsluit, die ik hieronder citeer.

De gevolgen van de Grote Recessie in 2009 zijn wereldwijd binnen de perken gebleven als gevolg van het optreden van centrale banken en door bij de overheid niet onmiddellijk de tering naar de nering te zetten. Dit beleid is de afgelopen jaren door wetenschappers grondig geëvalueerd. Deze evaluaties laten veelal zien dat dit goed heeft gewerkt. Zo laten Auerbach en Gorodnichenko (noot 8) zien dat bezuinigen in tijden van oplopende werkloosheid de economische groei verder vertraagt, terwijl bezuinigingen in de opgaande fase van de economie nauwelijks negatieve effecten hebben. Dit pleit ervoor ombuigingen niet plotsklaps door te voeren op het moment dat de economie in recessie is, maar om automatische stabilisatoren hun werk te laten doen. Tegelijkertijd heeft de Grote Recessie de overheidsbegroting van de meeste landen zwaar uit het lood geslagen en de staatsschuld sterk doen oplopen. Deze slechte uitgangssituatie vraagt om een reductie van de schuldquote zonder de meerwaarde van automatische stabilisatie volledig uit het oog te verliezen.

Dit is overduidelijk. Het CPB wijst het vertrouwenssprookje af, het sprookje dus dat snel bezuinigen in een periode van recessie en oplopende werkloosheid en lage rente de beste weg is om de economie weer te laten groeien. Zie ook de verwijzing naar de studie van Auerbach en Gorodnichenko. En vergelijk dit met De Nederlandse Bank, die het sprookje nog wel serieus neemt. Zie mijn eerdere bericht daarover.

Concreet: het CPB adviseert de onderhandelaars in het Catshuis om nu niet extra te bezuinigen. Het zou de problemen erger maken. (Dat zou overigens wel geheel in de lijn zijn van het tot nu toe gevoerde bezuinigingsbeleid.) Van de eerste reacties die ik las, is het alleen die van Ronald Plasterk die dit advies van het CPB benadrukt en onderschrijft:

PvdA Tweede-Kamerlid Ronald Plasterk: 'Deze cijfers van het CPB bevestigen dat de verstandige uitweg uit de crisis voert langs het pad van structurele hervormingen, en het versterken van de economie. Dus niet langs het pad van draconische en rabiate bezuinigingen in 2013, die de recessie alleen maar verhevigen.'

CPB: matig herstel economie na 2012 | www.cpb.nl:

'via Blog this'