donderdag 5 februari 2015

Waarom we meer moeten dagdromen - Maakt creatief en sociaal

Daniel Levittin, de auteur van het boek Een opgeruimde geest, geeft vandaag in De Volkskrant als belangrijkste advies dat we meer moeten dagdromen:
De natuurlijke toestand van de hersenen is dagdromen. En wij denken de hele dag dat we moeten strijden tegen dagdromen omdat het niet productief is. Terwijl het juist de stand van ons brein is waarin zelfkritiek en angst worden uitgeschakeld en waar creativiteit de ruimte krijgt.
En dat klopt. Als we ons veilig voelen en niet kritisch zijn op onszelf, wat er vaak op neerkomt dat we ons bezighouden met de mogelijke kritiek van anderen, dan is er ruimte om stil te staan bij de gedachten die spontaan bij ons opkomen. Door je open te stellen voor alles wat opborrelt, zie je soms ineens verbanden die tot dan verborgen bleven. Dagdromen verhoogt dus je creativiteit.

Dagdromen lukte mij in het verleden vaak heel goed bij het hardlopen. Ik liep hard ter ontspanning, niet om te presteren. En inderdaad, na zo'n half uur lopen dienden nieuwe ideeën zich zomaar moeiteloos aan. Jammer genoeg lukt dat hardlopen niet meer door een versleten knie.

Maar er is nog een ander gunstig effect van dagdromen. Dat heeft er mee te maken dat wij in een heel fundamenteel opzicht sociale dieren zijn. Zoals in het bericht Hoe fundamenteel sociaal zijn wij? uitgelegd, zijn onze hersenen er in een toestand van rust op voorbereid om de bedoelingen van anderen te begrijpen. Ons brein heeft een default-instelling waarin we naar binnen gericht zijn en dagdromen. En er is dan een netwerk actief dat maakt dat we sociaal zijn ingesteld. Het bereidt ons er op voor om op een goede manier met anderen om te gaan. Om ons in hen in te leven en hen te begrijpen.

Intrigerend. Als we naar binnen gericht zijn, dan zijn we op anderen gericht. Dat mag je wel fundamenteel sociaal noemen. En tegelijkertijd verhoogt dagdromen dus onze creativiteit.

Dagdromen moet. Hoe doen we dat? Volgens Levittin:
Door lichaamsbeweging (!) of door in de natuur te zijn. Lezen, muziek, kunst. Even je ogen sluiten of gewoon uit het raam staren - het zijn allemaal manieren om in de dagdroommodus te komen.
Wat houdt ons tegen? Volgens Levittin is dat de informatiestroom die elke dag over ons heen komt. En misschien ligt daar een paradox. We hebben veiligheid nodig om te kunnen dagdromen. Maar we denken dat het voor veiligheid nodig is om al die informatie in ons op te nemen en te verwerken. Want wie weet wat we niet allemaal aan informatie nodig hebben om het leven goed door te komen. Stel je voor dat je iets heel belangrijks mist. Vreselijk.

En zo komen we er dus niet toe om te dagdromen. En zijn we minder creatief en minder sociaal dan waartoe we in staat zijn.

Geen opmerkingen: