maandag 8 januari 2024

Er zijn duidelijke aanwijzingen dat een vuurwerkverbod, ook als er niet of weinig gehandhaafd wordt, het afsteken van vuurwerk vermindert

In Rotterdam geldt sinds 2020-2021 een vuurwerkverbod. Heeft dat verbod, dat niet gepaard ging met een grote inzet aan handhaving, het gewenste effect gehad? Is er in de afgelopen drie jaren minder vuurwerk afgestoken?

Sociaalwetenschappelijk gezien zou je dat kunnen verwachten. Zie het vorige bericht. De meeste mensen delen de morele intuïtie dat je anderen geen schade hoort te berokkenen of overlast te bezorgen. Maar mensen die graag vuurwerk afsteken, kunnen geneigd zijn om hun ogen te sluiten voor de informatie over de schade van vuurwerk. Het ontbreken van een vuurwerkverbod helpt hen daarbij. Want ze zijn geneigd dat op te vatten als een aanwijzing dat het met die schade wel meevalt. "Als het zo erg was, dan zouden ze het wel verbieden." 

Dat doet vermoeden dat het verbieden van het afsteken van vuurwerk wel degelijk effect kan hebben, ook als er niet of maar weinig wordt gehandhaafd. Mensen worden erdoor geattendeerd op de omvang van de veroorzaakte schade. En dat activeert die morele intuïtie.

Er blijken nu aanwijzingen te zijn die dat vermoeden bevestigen.Zo meldt DCMR Milieudienst Rijnmond dat ook dit jaar weer, net als in de twee voorgaande jaren dat er in Rotterdam een vuurwerkverbod gold, de concentratie fijnstof in het eerste uur van het nieuwe jaar beduidend lager was dan gemiddeld over de jaren 2012 - 2023. Zie de grafiek.

En na wat zoeken kwam ik op deze pagina terecht van het Compendium van de Leefomgeving: Luchtverontreiniging tijdens de jaarwisseling, 1994-2022. Daar kom je deze grafiek tegen:

Je ziet daar de pieken in de gemeten luchtverontreiniging van 1994 tot 2022. Tijdens de jaarwisselingen 2020-2021 en 2021-2022 golden er vuurwerkverboden vanwege corona. 

En wat blijkt? De piek in de stedelijke concentratie fijnstof was tijdens die jaarwisselingen lager dan in meteorologisch vergelijkbare jaren. "De inschatting is dat de vuurwerkverboden hebben geleid tot minder afgestoken vuurwerk en daarmee tot een lagere bijdrage aan de fijnstofconcentraties tijdens de jaarwisseling." En "De piek in de uurgemiddelden van de gemeten fijnstofconcentraties is bij de jaarwisseling van 2022 de laagste sinds het begin van de metingen in 1994...". 

Die vergelijking met meteorologisch vergelijkbare jaren is relevant omdat wind en regen het fijnstof sneller verspreiden dan wel sneller doen neerdalen, waardoor de metingen lager uitvallen.

Er zijn kortom duidelijke aanwijzingen dat een vuurwerkverbod, ook als er niet of weinig gehandhaafd wordt, het afsteken van vuurwerk vermindert. Waarschijnlijk doordat het mensen attendeert op de schade die er mee wordt veroorzaakt.

Geen opmerkingen: