woensdag 20 januari 2016

Geloof niet in de mythe van de gezonde overheidsfinanciën! De overheidsbegroting hoort functioneel te zijn

James Montier (zie hier en hier) geeft een heldere analyse van de nu alom aangehangen mythe dat de overheidsfinanciën "gezond" moeten zijn. Dat wil zeggen dat de overheidsbegroting moet "kloppen", dus dat er niet meer mag worden uitgegeven dan er binnenkomt. Zie Market Macro Myths:Debts, Deficits, and Delusions.

Overheden behoren niet naar begrotingsevenwicht te streven, maar naar functionele overheidsfinanciën. Dat is een begrotingsbeleid dat er aan bijdraagt dat de overkoepelende doelen van de macro-economische politiek worden bereikt: volledige werkgelegenheid en prijsstabiliteit.

Aan de mythe van de noodzaak van begrotingsevenwicht liggen vijf "sub-mythes" ten grondslag, die Montier als volgt omschrijft:
  1. Overheden zijn gelijk te stellen aan huishoudens
  2. Geld drukken om overheidstekorten te financieren leidt tot inflatie
  3. Begrotingstekorten/hoge overheidsschulden leiden tot hoge rentes
  4. Overheidstekorten zijn onhoudbaar
  5. Overheidsschuld is een last voor toekomstige generaties
Lees zijn betoog om je er van te overtuigen dat al deze zogenaamde vanzelfsprekendheden niet kloppen. Echt, ze kloppen niet. En we leven in rare tijden, want de politici die aan de macht zijn, zijn onwetend. Lees de citaten, waar Montier mee opent. Willens en wetens? Of uit gewone onkunde? Wie zal het zeggen?

En dat ze niet kloppen, dat weten we al lang. Proef even dat mooie citaat van de econoom Abba Lerner uit 1943, dat Montier aanhaalt:
The central idea is that government fiscal policy, its spending and taxing, its borrowing and repayment of loans, its issue of new money and its withdrawal of money, shall be undertaken with an eye only to the results of these actions on the economy and not to any established traditional doctrine about what is sound or unsound. This principle of judging only by effects has been applied in many other fields of human activity, where it is known as the method of science… The principle of judging fiscal measures by the way they work or function in the economy we may call Functional Finance. (1943)
En lees aan het eind van het betoog de verwijzingen naar het beroemde artikel “Political Aspects of Full Employment” van Michal Kalecki, ook uit 1943. Waarin die uitlegt dat de "industrial leaders" altijd sterk geneigd zijn om zich tegen functionele overheidsfinanciën te verzetten. Toen en nu. En dat politici geneigd zijn hun oren daar naar te laten hangen.

Ten koste van de economie en van onze welvaart. Tragisch is het.

Geen opmerkingen: