Welke aanwijzingen zijn er om in Europa te mogen hopen op een terugkeer van het economisch verstand?

Oké, het lijken duistere tijden in Europa. Maar is er ook enige reden tot optimisme? Welke aanwijzingen hebben we dat het economisch verstand terugkeert? Er zijn er een paar.

Misschien begon de wending ten goede met het besluit van het Europese Parlement, nog in zijn vorige samenstelling, om het werk van de Trojka (ECB, IMF, EC) aan een kritisch onderzoek te onderwerpen. Nu bijna een jaar geleden keurde het Parlement de onderzoeksrapporten goed, waarmee het bevestigde dat de door de Trojka opgelegde strenge bezuinigingsprogramma's de werkloosheid en de armoede hadden vergroot en meer kwaad dan goed hadden gedaan. De Trojka zou moeten worden afgeschaft en het beleid zou moeten worden veranderd. En de gang van zaken zou transparanter en democratischer moeten worden. Zie hier en hier voor meer informatie. Hoe de stand van zaken nu is, weet ik eigenlijk niet.

Dan was er de opstand van Frankrijk en Italië tegen het begrotingspact. De regeringen van beide landen verklaarden zich niet langer te willen houden aan de regels van dat pact, omdat ze als ze dat wel zouden doen, hun economieën nog verder in het diepe zouden duwen. Natuurlijk volgden daar wat schermutselingen op met Duitsland en met de Europese Commissie, de nieuwe, onder Juncker, maar het lijkt er op dat de beide landen een voldongen feit hebben willen creëren en daarin zijn geslaagd.

Een andere ontwikkeling was dat de nieuwe Europese Commissie heeft ingezien dat er op grote schaal publieke investeringen nodig zijn om uit de recessie te geraken. Dat is uiteraard door Duitsland tegengehouden, waardoor het investeringsplan dat nu ontwikkeld wordt, veel minder omvangrijk is dan het zou moeten zijn. Maar het is een grote vooruitgang vergeleken met de vorige commissie, die onder Barosso, die veel meer de oren liet hangen naar wat Duitsland wilde.

Dan is er de omslag in het beleid van de Europese Centrale Bank onder aanvoering van Mario Draghi. De ECB ontwikkelt zich tot een normale centrale bank, die inziet dat de rol van lener in laatste instantie onmisbaar is. En nu, eindelijk en misschien te laat, de gevaren inziet van een aanhoudend te lage inflatie. Zie vandaag daarover Draghi maakt einde aan scholenstrijd centrale banken.

En dan is er natuurlijk de overwinning van Syriza in Griekenland. Waardoor nu Yannis Varoufakis minister van Financiën is geworden, de auteur, samen met Stuart Holland en James Galbraith, van A Modest Proposal for Resolving the Eurozone Crisis. Dit zal het begin zijn van de opstand van de perifere landen. Denk aan de nieuwe en razendsnel opgekomen partij Podemos in Spanje.

En het blijft verbazen dat die opstand zo lang is uitgebleven. Zoals meer wat maar blijft verbazen. 

Al met al een rijtje van ontwikkelingen die er op wijzen dat we de goede kant op gaan en dat het economische verstand terugkeert. 

Waar we nu op mogen hopen is dat de Europese media hun werk beter gaan doen. Zie gisteren en vandaag Heiner Flassbeck over die media in Duitsland: Wetten, dass … en Wette gewonnen! En Simon-Wren-Lewis over de media in Engeland: To all UK journalists. En Paul Jonker-Hoffren, die me vanuit Finland op de hoogte houdt, meldt hoe treurig de berichtgeving daar is. En Nederland? Laat ik mijn goede humeur bewaren en daar maar niet over uitweiden.
Update. Zie voor de Duitse media nu ook: Die deutschen Medien versagen in der Griechenland-Berichterstattung auf ganzer Linie. Update. En lees vandaag, 31 januari, ook Griechenland in deutschen Medien: Immer voll auf Merkel-Linie.
Update. Zie nu ook Ewald Engelen over de Nederlandse media en over de "identificatie van het journaille met de politieke en bestuurlijke elite – zelfde opleiding, zelfde vriendenkring, zelfde wereldbeeld, zelfde existentiële onzekerheid, zelfde levensstijl –", die "zo langzamerhand ziekelijke, democratie-eroderende vormen (heeft) aangenomen." (Met dank aan Arie Glebbeek.)