Klopt mijn indruk dat we tot voor kort ook "Tot ziens" zeiden in de gevallen waarin we die verwachting van elkaar weer te zien niet hadden? Zoals tussen vreemden. Ik zeg in zulke gevallen nog wel eens "Tot ziens", maar hoor dan vaak terug "Prettige dag verder" of een variant daarvan. Tot ziens tussen vreemden is natuurlijk ook wat vreemd en kennelijk zijn we daar met zijn allen mee opgehouden.Afscheid nemen lijkt een unieke menselijke eigenschap te zijn. Veel dieren kennen wel het elkaar begroeten. Zo wijst de studie "Parting Is Such Sweet Sorrow", But Only For Humans? uit dat in het wild levende chimpansees elkaar wel begroeten na afwezigheid, maar nooit afscheid nemen als ze uit elkaar gaan.
Waarom nemen wij als waarschijnlijk enige diersoort afscheid van elkaar? De onderzoekers suggereren dat het te maken zou kunnen hebben met ons besef van onze eigen dood. Veel dieren kennen wel een doodsbesef, maar dan in de zin dat ze het door hebben als iemand anders is gestorven. Ze lijken niet stil te staan bij hun eigen sterfelijkheid.
Wij wel. Hoewel, we zijn er van op de hoogte, maar we zijn ook vrij goed in het verdringen ervan. Zie Is het verdringen van het doodsbesef een sociaal proces? - VPRO Zomergasten in 5 minuten: Frans de Waal.
Dat altijd deels verdrongen besef van de eigen sterfelijkheid zou er mee te maken kunnen hebben dat we afscheid nemen van elkaar de gewoonste zaak van de wereld vinden. We zullen elkaar immers een poos niet zien en wie weet wat er in die tussentijd allemaal gebeurt. We houden ons bezig met de toekomst en, vaak met hoop op gunstige voorvallen, maar ook vaak met gepieker over mogelijke negatieve gebeurtenissen. Wie weet, wie weet, is dit onze laatste ontmoeting. Dat kunnen we niet zomaar voorbij laten gaan en dus omhelzen we elkaar.
Want wij zijn waarschijnlijk ook de enige diersoort die in staat en geneigd is tot piekeren. Tot getob over de toekomst. Piekeren en afscheid nemen horen misschien wel bij elkaar.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten