donderdag 18 juni 2020

Boekentips - Laura Starink, Post uit Rusland, 1972 - 2020

Als onderbreking van de reeks berichten over Psychische aandoeningen en de mismatch tussen aanleg en omgeving (hier het laatste bericht) en als eerste aflevering van de nieuwe "rubriek" Boekentips vandaag de aanbeveling om Post uit Rusland 1972 - 2020 van Laura Starink te lezen.

Het uiteenvallen van de Sovjet-Unie en als onderdeel daarvan de val van De Muur
in Berlijn in 1989 mag je denk ik wel de belangrijkste geopolitieke gebeurtenis noemen van de tweede helft van de vorige eeuw. 

Laura Starink heeft over die gebeurtenis, over wat eraan voorafging en over wat erop volgde, heel veel te vertellen.Veel daarvan is gebaseerd op persoonlijke ervaringen. Als "politiek gesproken een onbeschreven blad" reisde ze in 1979 naar wat toen nog Leningrad heette (nu Sint-Petersburg) om daar Theaterwetenschap te studeren. In 1987 keerde ze terug naar Rusland als correspondent van NRC/Handelsblad, in de tijd van perestrojka en Gorbatsjov. 

En er waren reizen. Het boek begint met een bezoek in 2018 aan zomaar een Russisch dorp, Glazok, en sluit af met een winters bezoek aan datzelfde dorp in 2019. Uit de Proloog:

Rusland is voor mij het drama van de geschiedenis, de uitgestrektheid van de toendra en tajga, het contrast tussen de warmte in vriendschappen en het Siberische koudefront van de harde overheid, exuberantie naast slaafse onderworpenheid, de poëzie van de Russische taal tegenover het Orwelliaanse jargon van de machthebbers en nog veel meer. Saai is het nooit.

Post uit Rusland gaat over die eeuwige spanning tussen de vlast (de macht) en de burger. Natuurlijk kijk ik met een persoonlijke blik naar dat gevecht, en mijn sympathie ligt onveranderd bij de eenling.

Sociaalwetenschappelijk gezien is het een boeiend en leerzaam boek. Omdat het inderdaad gaat over de eenlingen die de strijd aangaan met de macht of op allerlei manieren ondanks die macht er het beste van proberen te maken. 

Wij zijn eraan gewend om in een behoorlijk functionerende democratie te leven. Hoe het is om het daarzonder te moeten doen, om met een strafrecht te maken te hebben dat ondergeschikt is aan de uitvoerende macht (de Partij in de Sovjet-Unie en het Poetinbewind nu), dat is niet zo gemakkelijk voorstelbaar. Maar door de persoonlijke verhalen die Laura Starink daarover vertelt, krijg je daar een indringend beeld van. Dat vlees en bloed geeft aan beschouwingen over de kansen van de democratie in de mensheidsgeschiedenis.

Lezen, dat boek. En koop het als het even kan bij de lokale boekhandel.

Geen opmerkingen: