zondag 10 januari 2021

Zondagochtendmuziek - CARMINA CAROLINGIANA - Canti del tempo di Carlo Magno

Het is een tijd om na te denken over de mensheidsgeschiedenis. Laten we dus ook met de zondagochtendmuziek een sprong maken in de tijd. Naar de tijd van Karel de Grote (748-814). 

Het Ensemble Ligeriana uit Saumur, Frankrijk, speelt Carmina Carolingiana: Chants Épiques Au Temps De Charlemagne. Opgenomen in de Abdij van Fontevraud in 2012. Het gaat over de dood van Karel de Grote, over de slag bij Fontenay-en-Puisave, de plundering van de Abdij van Saint-Florent en over de passie van de Keizer voor de dichters van de Romeinse oudheid: Boethius, Horatius, Vergilius.

Dat alles prachtig geïllustreerd met tekeningen van het beroemde Utrechtse psalter, rond 830 vervaardigd, waarschijnlijk in Reims. Na omzwervingen in 1716 in Utrecht beland, waar het bewaard wordt in het Universiteitsmuseum. De tekeningen zijn bedoeld als illustraties bij 166 psalmen en liederen. 

Waarschijnlijk hebben acht verschillende kunstenaars aan de afbeeldingen gewerkt. Toch is hun stijl betrekkelijk eenduidig. Je kunt deze omschrijven als ‘nerveus’, ‘dynamisch’, ‘surrealistisch’ en ‘barok’. De afbeeldingen roepen soms vergelijkingen op met het werk van Jeroen Bosch. Het is het summum van de Reimse school uit het begin en midden van de negende eeuw, een tijd waarin meer handschriften en voorwerpen daar zijn vervaardigd. Wie de tekeningen in detail bekijkt en ze koppelt aan de tekst, ontdekt hoe verfijnd en spectaculair ze zijn. (...)

Een vergelijking tussen de tekeningen in het Utrechts Psalter en die in andere handschriften uit dezelfde of voorafgaande periodes, maakt duidelijk hoe anders, vernieuwend en modern deze zijn. Het is alsof de kunst een grote stap voorwaarts doet, alsof een revolutie heeft plaatsgevonden in het bijna schetsmatig neerzetten van de scènes die de psalmverzen uitbeelden. We zien gebouwen, landschappen en hemelen, gevuld met bijvoorbeeld koningen, soldaten, engelen, heiligen, zondaars, ambachtslieden, muzikanten, kinderen of een selectie uit het dierenrijk. Christus, de psalmist of David spelen vaak een centrale rol. Maar ook Atlas, de muil van de hel of demonen met drietanden komen voor.

Geen opmerkingen: