woensdag 8 februari 2023

De Nederlandse polycrisis: een moedeloos makende waslijst van problemen - die met elkaar samenhangen en een gemeenschappelijke oorzaak hebben - deel 10

Wat opvalt aan die Nederlandse polycrisis is niet alleen dat veel ervan voortkomt uit wat onze regeringen in het verleden hebben bezuinigd, maar dat ook veel is veroorzaakt door het op zijn beloop laten van zaken waar voor de overheid nu juist als eerste verantwoordelijk is. En waarover de rechterlijke macht of andere onafhankelijke beoordelaars een oordeel kunnen vellen en dat ook hebben gedaan.

Dit speelt zeker in het geval van de crisis in de Geestelijke Gezondheidszorg, waar een derde van de klinische behandelplekken werden gesloten en waar de Nederlandse Zorgautoriteit zich over de vraag boog of de zorgplicht wordt geschonden. Dat zou niet het geval zijn, maar dat lijkt een te formele opstelling, omdat de vervangende, ambulante zorg nu juist onvoldoende is. Op zijn beloop gelaten.

Bij de financiering van de Belastingdienst is de hoognodige vervanging van de computersystemen op zijn beloop gelaten, met ernstige gevolgen voor de kwaliteit van de belastingheffing en de mogelijkheid van invoering van nieuwe wetgeving. 

Er is achterstallig onderhoud aan de infrastructuur (bruggen, sluizen, viaducten). Op zijn beloop gelaten.

De volkshuisvesting, de taak om voor voldoende woningen te zorgen, is getransformeerd tot een woningmarkt en vervolgens verwaarloosd. Op zijn beloop gelaten.

Hoognodige maatregelen in het kader van de natuur, biodiversiteit en klimaatverandering zijn keer op keer uitgesteld, met gebruikmaking van "juridische geitenpaadjes". Op zijn beloop gelaten. 

In de crisis in de jeugdzorg heeft de ingestelde Commissie van Wijzen vastgesteld dat er geld bij moet. Op zijn beloop gelaten. 

Gemeenten kregen extra taken met minder geld, waardoor belangrijke publieke voorzieningen verdwijnen. Op zijn beloop gelaten. 

De Belastingdienst heeft jarenlang duizenden ouders ten onrechte kunnen bestempelen en behandelen als fraudeurs. Met vreselijke gevolgen, die die maar niet kunnen worden hersteld. Op zijn beloop gelaten. 

De middelen voor een menswaardige asielopvang zijn jarenlang te laag begroot, met onmenselijke toestanden en juridisch onhoudbare noodmaatregelen tot gevolg. Op zijn beloop gelaten. 

Het mestoverschot in de landbouw en de negatieve gevolgen daarvan, waren al in de jaren 90 van de vorige eeuw bekend, maar inkrimping van de veestapel werd uitgesteld en gesjoemel werd oogluikend toegestaan. Op zijn beloop gelaten.

En een geval gaat zelfs verder dan het op zijn beloop laten, namelijk de crisis van het tekortschieten van het sociale minimum. Dat opeenvolgende regeringen de bijstandsuitkeringen verlaagden, heeft zeker bijgedragen tot de toename van armoede. De Nationale Ombudsman was in 2022 van oordeel dat  hier de beginselen van behoorlijk bestuur, zoals genoemd in de algemene wet bestuursrecht, in het geding zijn. Vandaar zijn oproep aan de Rijksoverheid tot het garanderen van een voor bestaanszekerheid toereikend sociaal minimum in plaats van dit aan gemeenten over te laten (Sociale minima in de knel). 

Alles bij elkaar genomen: een ernstig tekortschietende overheid. Een tekortschieten dat valt te verwachten als de marktvuistregel de politiek domineert. Hier het vervolg.

Geen opmerkingen: