Frans de Waal: Moral behavior in animals

Neem een kwartier om deze presentatie van Frans de Waal te bekijken. (Met dank aan Naked Capitalism.) Je kunt hem ook hier op TED bekijken, met Nederlandse ondertiteling, waar je ook de Nederlandse tekst kunt aanklikken. Zeer onderhoudend en zeer leerzaam. Hij vertelt en laat zien waar ons vermogen tot ontwikkeling van morele intuïties vandaan komt en dat dat vermogen al bij dieren bestaat. Waaruit bestaan die morele intuïties tenminste altijd? Twee fragmenten:

Als je iemand vraagt: "Waarop is moraliteit gebaseerd?", komen altijd deze twee factoren naar voren. Eén is wederkerigheid, met daaraan gekoppeld een notie van rechtvaardigheid. De andere is empathie en compassie. Menselijke moraliteit is meer dan dit, maar als je deze twee pijlers weghaalt, blijft er denk ik niet veel over. Ze zijn dus absoluut essentieel.(...)

Laat ik samenvatten. Ik geloof dat er een geëvolueerde moraal bestaat. Moraal is veel meer dan waarover we het hadden, maar ze zou onmogelijk zijn zonder deze ingrediënten die we in andere primaten vinden, namelijk: empathie en troost, pro-sociale tendensen en wederkerigheid, en een gevoel voor fairness. Daaraan werken we, om te zien of we een moraliteit kunnen creëren van onderuit, zogezegd, zonder God of religie erbij te halen,om te komen bij een geëvolueerde moraliteit.

Zie ook mijn eerdere berichten over morele intuïties (label in rechterkolom).

Ik heb het voorrecht gehad om Frans de Waal enkele keren mee te maken als mede-lid van de begeleidingsgroep van het onderzoek van Jorg Massen naar vriendschap bij langstaart- en rhesus makaken. Zie de foto. Van rechts naar links: Frans de Waal, Jorg Massen, Rita Smaniotto, Bram Buunk, Liesbeth Sterck en ondergetekende.