Het gaat niet om de economen, maar om hun modellen - De glibberige blunderjacht van Jesse Frederik

Jesse Frederik had vandaag een lang en vermakelijk stuk in de Vonk-bijlage van De Volkskrant. Onder de titel Een glibberige blunderjacht doet hij verslag van, ja, eigenlijk van zijn belevenissen bij het schrijven van een artikel over de verkeerde voorspellingen van enkele Nederlandse economen. Zoals daar zijn: Van Wijnbergen, Boelhouwer, Eiffinger en Bouman.

Over economenblunders dus. Hij had hun twijfelachtige uitspraken uit het verleden bijgehouden en hen daar nu mee geconfronteerd en om een reactie gevraagd. Die bleef uit of was zo agressief (Van Wijnbergen) dat de redactie ging twijfelen of ze het wel aandurfden om het artikel te plaatsen. Uiteindelijk is het dan dit artikel geworden, een persoonlijk verslag van iemand die flaters verzamelde en van de communicatie (of de afwezigheid daarvan) met de economen die die flaters maakten. Overbodig te zeggen dat die economen hun fouten niet toegaven.

Vermakelijk. Maar ik moest ook denken aan een blogbericht van Paul Krugman al weer een tijd geleden. Zoals bekend maakt Krugman zich geregeld druk over vakgenoten die het bij het verkeerde eind hadden en hebben. En hij is gewend om zulke dingen ronduit, zonder omhaal van woorden, te zeggen. Dat levert hem vaak agressieve reacties op, maar ook veel bijval.

Beide zijn vaak persoonlijk van aard. Wat voor hem aanleiding was om aan zijn vele volgers (was niet onlangs het miljoen overschreden?) uit te leggen dat het er niet om gaat welke persoon gelijk heeft, maar welk model de goede voorspellingen weet te genereren.

Dat leek mij een heel belangrijke aansporing: het gaat niet om de personen en om hun bijzondere begaafdheden of juist het ontbreken daarvan. Het gaat er om welk onderliggend model van de economische werkelijkheid is gebruikt om tot een voorspelling of een stellingname te komen. En de discussies moeten dus gaan over de waarde van die modellen, want die kun je aanpassen, of overboord gooien, als de er uit afgeleide voorspellingen niet uitkomen. De personen zijn slechts bijzaak.

Jammer dat Jesse Frederik het te weinig, eigenlijk helemaal niet, over die modellen heeft. Dat maakt het artikel wel vermakelijk omdat het personen zijn die geblunderd hebben. Maar ik had toch liever het intellectuele genoegen gehad van te zien hoe modellen gefaald hebben.

Dat blogbericht van Paul Krugman kan dit geweest zijn, dat van november vorig jaar dateert. Het eindigt, op zijn Krugmaniaans, met:

So you should try to think in terms of models; it will make you a better person.