woensdag 12 februari 2014

De buurt beïnvloedt niet alleen de bewoners, maar ook de bezoekers

De buurt waar je opgroeit of woont is een belangrijk deel van je sociale omgeving. Een buurt waar mensen elkaar kennen en wel eens bij elkaar over de vloer komen, draagt bij aan de gezondheid van de bewoners en verhoogt de kans op pro-sociaal gedrag en vertrouwen in de medemens. Andersom, het wonen in een anonieme buurt met geweld en criminaliteit heeft negatieve gezondheidseffecten en maakt wantrouwender en minder pro-sociaal. Zie Mannen zijn opportunistischer en wraakzuchtiger als ze in een omgeving met meer geweld zijn opgegroeid - Pro-sociaal gedrag en sociale omgeving (17) en Gezondheid en sociale omgeving (4): maakt de buurt verschil?

Bij die aanwijzingen voor het belang van de buurt als sociale omgeving komt nu dat die invloeden er niet alleen lijken te zijn voor de bewoners, maar ook voor bezoekers van een buurt. In de studie Being there: a brief visit to a neighbourhood induces the social attitudes of that neighbourhood (pdf) lieten onderzoekers twee groepen studenten in twee verschillende buurten van Newcastle upon Tyne op verschillende adressen vragenlijsten afgeven. Ze werden daar vanuit de universiteit met een busje heengebracht en waren niet meer dan 45 minuten bezig.

De buurten komen in veel opzichten overeen (grootte, bevolkingsdichtheid, ruimtelijke opzet, afstand van het stadscentrum, etnische samenstelling), maar de ene buurt is economisch welvarend, zeg maar een middenklasse buurt, en de andere heeft een geschiedenis van economische achteruitgang en behoort tot de 1 procent meest gedepriveerde gebieden van Engeland. In beide buurten was eerder onderzoek gedaan naar de mate van sociaal vertrouwen en van paranoia.

Wat dat sociale vertrouwen betreft, ging het om de beantwoording van de vraag "Hoe groot is uw vertrouwen in mensen die u voor het eerst ontmoet?" En de mate van paranoia, dus het geobsedeerd zijn met gedachten dat anderen vijandig zijn en dat ze jou in de gaten houden, werd vastgesteld met een vragenlijst, de Paranoia Checklist van Daniel Freeman (zie bijvoorbeeld Psychological investigation of the structure of paranoia in anon-clinical population). Daarin gaat het om uitspraken als (in mijn vertaling):
  • Ik moet voor anderen op mijn hoede zijn
  • Er zouden negatieve verhalen over mij de ronde kunnen doen
  • Mensen proberen met opzet mij te irriteren
  • Mensen zijn waarschijnlijk vijandig tegenover mij
  • Als ze de kans kregen zouden mensen mij benadelen
waarvan je kunt aangeven in welke mate je het er mee (on)eens bent.

Dat eerdere onderzoek had opgeleverd dat het sociale vertrouwen lager was in die achterstandswijk en de mate van paranoia hoger. Wat wijst op meer anonimiteit en minder pro-sociaal gedrag.

Wat betekent het dan als je als student korte tijd in de ene dan wel in de andere buurt doorbrengt en een aantal adressen afgaat? De onderzoekers lieten hen, teruggekomen in dat busje, een vragenlijst invullen met vragen over dat sociale vertrouwen en de mate van paranoia. En wat bleek? De studenten waren wat hun antwoorden betreft gaan lijken op de bewoners van de buurt waarin ze hadden rondgelopen.Als dat de achterstandswijk was dan was het sociale vertrouwen lager en de mate van paranoia hoger dan wanneer het de middenstandsbuurt was.

Waardoor hadden ze zich precies laten beïnvloeden? Dat valt met dit onderzoek niet te beantwoorden. Wel hadden de studenten ook een open vraag beantwoord over wat ze van de buurt vonden waar ze doorheen waren gelopen. En daaruit bleek dat ze de achterstandswijk overwegend negatief beoordeelden en de middenstandsbuurt overwegend positief.

Hoe dan ook, dit laat zowel zien hoe sterk je door de omgeving van een buurt kunt worden beïnvloed als hoe gemakkelijk mensen beïnvloedbaar zijn. De sociale omgeving van de buurt waarin je opgroeit en woont oefent een grote invloed op je uit. Maar ook een vluchtig verblijf in een bepaalde sociale omgeving beïnvloedt je. Dat zou betekenen dat er steeds iets blijft hangen van die verschillende sociale omgevingen waarin je dagelijks komt te verkeren. Zonder dat je je daar van bewust hoeft te zijn.

Geen opmerkingen: