Is het CBS (we leven langer in goede gezondheid) te optimistisch? Waarom chronische ziekten weggelaten?

Het CBS heeft de sterfte- en gezondheidscijfers van de afgelopen 30 jaar geprojecteerd naar 2030. En concludeert dat we afkoersen op een langer leven in goede gezondheid. Als de projecties kloppen, zullen we in 2030 niet alleen langer leven, maar ook langer zonder fysieke beperkingen en langer met een als goed ervaren gezondheid. Zie het plaatje en vergelijk de staafjes van 2009-2012 met die van 2030.

Dat is goed nieuws. Een van de beste indicatoren voor de kwaliteit van leven in een samenleving is de levensverwachting en vooral de levensverwachting in gezonde jaren.

Maar wacht, was het niet zo dat de levensverwachting zonder chronische ziekten in de afgelopen 30 jaar juist was gedaald?

Ja, dat was zo. Zie nog eens het bericht We leven langer. Maar ook langer met meer stress? 

Wat bezielt het CBS om wel die fysieke gezondheid en de als goed ervaren gezondheid naar 2030 te projecteren en niet de gezondheid zonder chronische ziektes? Dat zou het beeld veel minder optimistisch hebben gemaakt. Wil het CBS liever alleen goed nieuws brengen?

Als je het rapport er op naslaat waarop het bericht is gebaseerd (Bevolkingstrends 2014. Projecties van de gezonde levensverwachting tot 2030), dan vind je na enig zoeken een mogelijke reden voor het niet meenemen van die chronische ziekten (p. 6):

Bij de levensverwachting zonder chronische ziekten speelt de medische praktijk een belangrijke rol. Wanneer meer chronische ziekten worden gediagnosticeerd, bijvoorbeeld door intensievere screening of doordat diagnostische criteria worden gewijzigd, daalt de levensverwachting zonder chronische ziekten, ook al leidt betere screening en behandeling er waarschijnlijk toe dat men in fysieke zin juist langer gezond blijft.

Maar dat kan niet doorslaggevend zijn. Ook die twee wel gebruikte indicatoren hebben hun beperkingen. En daar komt bij dat de prevalentie van die chronische ziekten ook een belangrijke indicator is voor hoe gestresst wij met zijn allen leven en de afgelopen 30 jaar meer zijn gaan leven. Met meer statuscompetitie en een toenemende kans op eenzaamheid. Alles lijkt er op te wijzen dat die maatschappelijke ontwikkelingen tot 2030 gewoon of zelfs versterkt zullen doorgaan. Die intensievere screening is bepaald niet de enige verklaring voor de toename van chronische ziekten.

Dus vraag je je af wat het CBS heeft bezield.