dinsdag 11 december 2018

De mensheidsgeschiedenis in drie stappen - 12 - De strijd om de democratie is de strijd voor gelijkheid

Zal de sinds de jaren 80 van de vorige eeuw sterk toegenomen ongelijkheid ons verhinderen om de derde stap van de mensheidsgeschiedenis, die naar democratie, gelijkberechtiging, verzorgingsstaat en mensenrechten, te voltooien? Zie hier het vorige bericht in deze reeks.

Waarom is die ongelijkheid de grote hinderpaal? Een antwoord op die vraag komt naar voren als je bedenkt dat die derde stap een collectieve poging is om onze samenlevingen en de internationale orde vorm te geven langs de lijnen van onze morele gemeenschapsintuïties. De intuïties die ons er in de lange periode van de jagers-verzamelaarssamenlevingen toe brachten om samen te werken en te delen.

Maar die jagers-verzamelaarssamenlevingen waren, als voorwaarde en als uitkomst, sterk egalitair. Alleen bij een grote mate van gelijkheid lukt het om samen te werken en te delen. En door dat samenwerken en delen en daarmee gelijk op de altijd sluimerende neigingen tot statuscompetitie en het vestigen van een statushiërarchie te onderdrukken, bleef die gelijkheid in stand.

Diezelfde morele intuïties motiveren ons om nu al ruim een eeuw te streven naar democratie, verzorgingsstaat, gelijkberechtiging en mensenrechten, de vier wenselijkheden die nauw met elkaar zijn verbonden. En dat is zo gekomen doordat de Industriële Revolutie de vraag naar geschoolde arbeid deed toenemen, een beweging die de voorwaarden schiep voor een toename van gelijkheid en dus voor de wens naar democratie en wat daarmee samenhangt.

De achterliggende gedachte is dus dat gelijkheid de cruciale factor is die de beweging richting de democratie in werking stelt. En dat diezelfde democratie ervoor zorgt dat gelijkheid in stand blijft.

Dat betekent dat de strijd die we nu gevoerd zien worden voor de democratie samenvalt met de strijd voor gelijkheid. En dat de tegenstanders in die strijd degenen zijn die die gelijkheid juist niet willen. Die zich ertegen verzetten omdat ze zichzelf zien als verheven boven anderen. Boven anderen die niet dezelfde voorrechten behoren te hebben als zijzelf.

Degenen dus bij wie het statuscompetitiepatroon overheerst boven het gemeenschapspatroon. Zie de berichten achter het label Dual-Mode theorie, in het bijzonder:
Lees hier het volgende bericht.

Geen opmerkingen: