zondag 29 maart 2020

Zondagochtendmuziek - Beethoven Symphony No 9 in D minor, Op 125 Thielemann (4th movement)

We leven in een maatschappij waarin het gemeenschapspatroon en het statuscompetitiepatroon onophoudelijk om de voorrang strijden. En speciaal in tijden van rampspoed spant het erom welk patroon overwint. Dat kan het "Ieder voor zich" zijn van de statuscompetitie. Maar ook klinkt dan altijd de oproep dat "we het samen moeten doen'.

En die oproep tot saamhorigheid kan heel wat losmaken. Want aanwijzingen dat er gehoor aan wordt gegeven, hebben een bevrijdend effect. Laten we de kwaadaardige kanten van de menselijke sociale natuur achter ons laten. Het goede zal overwinnen.

Dat wijst erop dat de emoties van saamhorigheid en vreugde altijd samen op gaan. Vandaag dat nu in een tijd van noodgedwongen sociale onthouding soms het Ode an die Freude uit het vierde deel van Beethovens Negende Symfonie opklinkt vanaf de balkons. Want precies daarin gaan het Alle Menschen werden Brüder en de Freude met elkaar samen. Zie hier ook het online-concert door leden van het Rotterdams Philharmonisch Orkest.

Jan Caeyers wijdt in zijn Beethoven-biografie hoofdstuk 9 (Ode aan de vreugde) aan die negende Symfonie. Dat hoofdstuk opent met:
Vrijdag 7 mei 1824 is een van de roodomcirkelde dagen op de kalender van de westerse cultuurgeschiedenis. Op die avond klonk in Wenen voor het eerst de symfonie waarvan het manuscript in december 2002 door de Unesco werd uitgeroepen tot 'werelderfgoed van de mensheid': Beethovens Negende symfonie. Niemand van de tweeduizend aanwezigen kon toen vermoeden dat deze bijzondere compositie een dergelijke symboolwaarde zou krijgen en nog minder welk tragisch lot van commercialisering, trivialisering, verkitsching en verschlagering zij zou ondergaan. (...)
Het grote slotcrescendo bracht zowel de uitvoerders als de toehoorders in vervoering. Na de apotheose scheen de zaal te ontploffen. Het publiek ging wild tekeer, en omdat men op de hoogte was van Beethovens decibelongevoeligheid, zwaaide men met hoeden en witte zakdoeken. Volgens Schindler had nooit iemand een dergelijke triomf beleefd. Beethoven, die vijf keer moest terugkeren om het publiek te groeten - zelfs het hof moest het gewoonlijk maar met drie rentrees stellen -, nam deze jubel stoïcijns in ontvangst.
Hier is een prachtuitvoering van dat vierde deel door de Vienna Philharmonic onder leiding van Christian Thielemann.

Geen opmerkingen: