René Jacobs zegt over die Mis in het programmaboekje:
Al met al is de mis te complex om haar in het geheel te kunnen doorgronden. Ze is voor ons bijna zo moeilijk te doorgronden als voor Beethoven God zelf!En het klopt dat je, ook als groot bewonderaar van Beethoven, deze mis niet gemakkelijk omarmt. René Jacobs is vol lof: "de meest oprechte muzikale mis die ik ken", maar erkent ook dat hij "ongemakkelijk en soms zelfs hinderlijk" is.
Waar dat precies door komt, wie zal het zeggen. Er is al veel over geschreven. Jan Caeyers in zijn Beethovenbiografie:
Door het Credo te laten starten met een veelzeggende tonale instabiliteit, laat Beethoven er geen twijfel over bestaan dat hij er veel moeite mee had de dogma's van de Kerk uit te dragen. En wanneer het er echt op aankomt, bij de geloofsbelijdenis in 'de ene heilige, katholieke en apostolische Kerk' wordt het stemmenweefsel zó complex dat men er geen woord meer van verstaat. De tenoren slaan zich snel door deze tekst heen. De andere stemmen overschreeuwen hen met luide 'Credo'-kreten. (p.511)En over het Dona nobis pacem (p. 512):
Maar de mens krijgt deze vrede niet cadeau. Noch de uiterlijke, en nog veel minder de innerlijke. Daarom vond Beethoven het nodig om het Dona nobis pacem een eerste keer te onderbreken met een oorlogsscène, en enkele minuten later met een uiterst ondoorzichtig en nauwelijks gestructureerd orkestintermezzo dat de gevoelens uitdrukte van de bange en vertwijfelde mens.Die plotselinge oorlogsscène, met paukenroffel, is wat potsierlijk. Ik schoot erbij in de lach.
Ik zocht zopas wat op Youtube en vond deze uitvoering van lang geleden door het Concertgebouworkest en het Groot Omroepkoor onder leiding van niemand minder dan Leonard Bernstein. Die uitvoering is uitbundiger en emotioneler dan die van gisteren. Maar misschien daardoor lijkt het alsof ik er "mijn" Beethoven beter in herken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten