In de Verenigde Staten zijn de openbare hoorzittingen begonnen van het House Select Committee to Investigate the January 6th Attack on the U.S. Capitol. Je kunt de eerste zitting hier in zijn geheel bekijken: Jan. 6 Committee hearings - Day 1 (begint na een kleine zeven minuten). De onvolprezen Heather Cox Richardson vat die eerste zitting samen in haar dagelijkse nieuwsbrief. De kern ervan staat in deze alinea:
Calmly, carefully, convincingly, and in plain, easy to understand language, committee leaders Bennie Thompson (D-MS) and Cheney placed former president Donald Trump at the center of an attempt to overturn our democracy. They were very clear that what happened on January 6 was an attempted coup, an “attempt to undermine the will of the people.” All Americans should remember, they reminded us, that on the morning of January 6, Donald Trump intended to remain president, despite his loss in the 2020 election and his constitutional obligation to step down in favor of President-elect Joseph R. Biden, as every president before him had done.
Deze en de volgende hoorzittingen zullen ongetwijfeld van groot historisch belang zijn. Op de basis van de oeroude morele gemeenschapsintuïties van iedereen-telt-mee en van wij-met-zijn-allen hebben mensen zo ongeveer in de laatste twee eeuwen geprobeerd om in nationale staten democratieën te vestigen. Dat is in veel landen aardig gelukt met de invoering van het algemeen kiesrecht. Op internationaal niveau kwamen er de mensenrechtenverdragen.
Maar de strijd om de democratie is nog lang niet beslist. Want tegenover die morele gemeenschapsintuïties staat de evenzeer menselijke neiging tot statuscompetitie en dus tot het willen overheersen en onderdrukken. De mensheidsgeschiedenis valt te beschrijven als een uitvloeisel van die innerlijk tegenstrijdige menselijke sociale natuur. Zie In deze cruciale periode hebben we democratie nodig. Maar die wordt bedreigd. De mensheidsgeschiedenis in drie stappen - Deel 1 en volg de links naar de volgende delen.
Het tragische is dat we allemaal beter af zouden zijn in een democratie en met internationaal erkende mensenrechten, dus in een gemeenschapsevenwicht, maar dat onder voorwaarden van grote bestaansonzekerheid het statuscompetitiepatroon kansen krijgt. Foute, narcistische leiders kunnen dan aan de macht komen doordat onveiligheidsgevoelens velen ontvankelijk maken voor hun zogenaamde oplossingen. Alles komt goed als de leider maar oppermachtig genoeg is en als de zogenaamde vijanden maar genoeg worden bestreden, ja, worden geëlimineerd. Het patroon dus van het Hitler-bewind, van de Holocaust. Waarvan we dachten en hoopten dat het historisch uniek zou zijn, maar dat de mensheid als nachtmerrie en als werkelijkheid (Poetin) misschien wel altijd zal blijven vergezellen.
Essentieel onderdeel van dat foute leiderschapspatroon is dat een foute leider niet in staat is zijn nederlaag te erkennen. Hitler liet doorvechten tot het allerlaatste moment en koos toen voor het onvermijdelijke; de zelfgekozen dood. Voor Trump was de nederlaag er een van het democratisch weggestemd te worden. Maar die nederlaag was niet aanvaardbaar en dus kwam er een poging om de democratie aan de kant te zetten en aan de macht te blijven. Een couppoging dus, waarvan we nu door die hoorzittingen leren hoe die bijna geslaagd was. Zie ook De narcistische leider en zijn nederlaag - over Trump en Hitler. (2) Trump en zijn nederlaag.
Hoe het met de nederlaag van Poetin zal aflopen, dat moeten we nog afwachten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten