Johan Witteveen: "Ik heb gezegd: het verhaal over het tekort is niet juist en dat weten jullie"

Update. Vandaag het bericht dat Johan Witteveen op 97-jarige leeftijd is overleden. De Volkskrant, waarin Fokke Obbema hem kortgeleden nog interviewde, haalt naar voren dat hij in 2013 de bezuinigingen van het kabinet Rutte een ‘collectieve psychose’ noemde.

Wat valt er vandaag te doen dat nog belangrijker is dan te wijzen op het interview in de Volkskrant met Johan Witteveen, de 91-jarige ex-minister van Financiën en ex-directeur van het Internationale Monetaire Fonds? En VVD-lid. Lees het en laat het op je inwerken.

Zie ook hier voor het interview dat hij eerder gaf aan NRC/Handelsblad.

Op zich is het niet zo bijzonder dat Witteveen er op wijst dat het verkeerd en absurd is om (zoveel) te bezuinigen als je in een recessie zit en als de overheid voor bijna niets geld kan lenen. Want wat hij zegt, dat staat gewoon in de leerboeken.

Wat zo bijzonder is, is dat al die politieke leiders, VVD-voorman Rutte voorop, gedacht hebben: ach, die leerboeken. Wij kijken vooral naar elkaar en doen wat iedereen zegt. Want ons goed informeren en onafhankelijk nadenken, hm, hoe je dat doet, dat weten wij eigenlijk niet zo goed. En zo is de bezuinigingszeepbel ontstaan. Zie dit bericht en al mijn andere berichten achter het label bezuinigingszeepbel.

Witteveens oordeel over Rutte en de leiding van de VVD is wel bijzonder hard:

Vraag: In deze verkiezingscampagne kun je van veel kanten horen dat het financieringstekort over een paar jaar op nul moet staan.

Witteveen: Ik ben verbaasd, het lijkt wel een collectieve psychose. Als ze het doorzetten, worden we in een depressie gedrukt. Het is niet te begrijpen. Er is zelfs geen discussie over.

Vraag: Het verhaal is dat een huishouden niet meer geld moet willen uitgeven dan binnenkomt. Wat is er mis aan die redenering?

Wiiteveen: Die redenering geldt voor een gezin, niet voor de staat. Het is angst voor tekorten. Alsof een overheidstekort immoreel is. Voor een overheid is het volstrekt normaal.

Vraag: Het is uw partij, de VVD, die voortdurend schermt met het verhaal over dat huishoudboekje.

Witteveen: Dat is waar. Ik heb ze er herhaaldelijk op gewezen. Ik heb gezegd: het verhaal over het tekort is niet juist en dat weten jullie. Maar blijkbaar is het niet doorgedrongen.

Wat dat laatste betreft: het is waarschijnlijk, en treurig, dat Rutte inderdaad wist en weet dat het verhaal over het tekort niet juist is. Maar daar gaat het hem ook niet om. De ideoloog Rutte ziet een kans om de overheid een kopje kleiner te maken. Zie nog eens dit bericht en volg de linken daarin.

Van Johan Witteveen is net zijn autobiografie De magie van harmonie. Een visie op de wereldeconomie verschenen.