vrijdag 1 maart 2019

Voor een aangenamere maatschappij zijn er meer gelegenheden nodig voor samenwerking - van internationale samenwerking tot lokale zelf-organisatie

Willen we naar een aangenamere maatschappij, dan is het zaak om ons er rekenschap van te geven dat mensen zijn ingesteld op samenwerken en delen met anderen. Naast die instelling voor gemeenschapsgedrag is er natuurlijk ook de natuurlijke neiging tot statuscompetitie, maar die brengt ons niet naar een aangename maatschappij. Als we van die samenwerkingsbereidheid willen profiteren, dan moeten mensen voldoende in de gelegenheid zijn om in samenwerkingsverbanden te opereren. Zijn die er niet, dan leven mensen langs elkaar heen of schieten ze zelfs in de statuscompetitiemodus.

Gelegenheden tot samenwerking en delen kunnen in onze huidige maatschappij op verschillende niveau's bestaan. Er is het internationale niveau van de samenwerking tussen staten, van de Verenigde Naties en van de mensenrechtenverdragen. Uiterst actueel en belangrijk nu er de dreigingen zijn van de klimaatverandering.

En op het nationale niveau is het belangrijk dat het bevorderen van de onderlinge solidariteit in de vorm van de verzorgingsstaat goed herkenbaar is in het politieke speelveld. De sociaal-democratie. die precies daarvoor ooit in het leven werd geroepen, heeft zich in de hoogtijdagen van het neo-liberalisme en de "Derde Weg" slecht van die taak gekweten, maar daar lijkt verandering in te komen. Denk aan de laatste berichten over de ontwikkelingen in de Duitse SPD, aan Labour in Engeland en aan de opkomst van de jonge, "socialistische", Democraten (Ocasia-Cortez!) in de Verenigde Staten. (En de PvdA?)

Maar er is natuurlijk ook het lokale niveau van buurten en dorpen. Je zou kunnen denken dat het ook op die hogere niveau's nooit wat wordt als we op dat lokale niveau al langs elkaar heen leven.

Gelukkig dringt het besef door dat samenwerking en zelf-organisatie (buurtzelfbeheer) juist ook op dat lokale niveau van groot belang zijn. Denk nog even aan het bericht Van het afscheid van de wijkgedachte in 1955 naar de buurtrechten in 2015 - hoe het denken over de buurt veranderde. En denk aan de toegenomen noodzaak van lokale zelf-organisatie als gevolg van de steeds maar groeiende omvang van gemeenten.

Actuele ontwikkelingen in dat verband zijn er op het vlak van buurtrechten, in het bijzonder het recht voor bewonersinitiatieven om een gebouw, publieke ruimte of andere voorziening over te nemen van de gemeente en zelf te beheren.

Als je het LSA (Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners) volgt, dan blijf je aardig op de hoogte van die ontwikkelingen. Lees hier meer over voorbeelden in Rotterdam, Kaag en Brasem en Arnhem: Recht op overname: het kan wel!

Geen opmerkingen: