donderdag 1 april 2021

Over de gevaren van de overtuigingskracht van de narcistische leider. En dus over Donald Trump en Dr. Deborah Birx

De narcistische leider paart overtuigingskracht aan incompetentie. Zie De combinatie van incompetentie en overtuigingskracht van de narcistische leider - En over Hitler en Trump

Die incompetentie is er welhaast per definitie. Van een leider verwachten we dat hij leidt met het oog op de belangen van degenen waarover hij de leiding heeft. Maar een narcist is niet in staat om met belangen van anderen rekening te houden, anders dan om hen te manipuleren ten bate van zijn eigen gewin. Komt een narcist aan de leiding, dan zal vroeg of laat, vaak vroeg, blijken dat hij (meestal een hij) incompetent is.

Maar tegelijk kan een narcist dus een grote overtuigingskracht hebben. Hij is altijd zo overtuigd van zijn eigen gelijk dat in zijn openbare optreden altijd elke twijfel en onzekerheid afwezig zijn. Zijn toehoorders kunnen zich maar moeilijk voorstellen dat iemand zo zeker van zijn zaak kan zijn terwijl tegelijk die zekerheid nergens op gebaseerd is. Een fantast en zwetser is vaak gemakkelijk te doorzien. Maar een narcist weet anderen een rad voor ogen te draaien. Niet als een prestatie, maar juist omdat het zijn natuurlijke gedrag is.

Dat maakt dat we ons vaak afvragen hoe een narcistische leider in staat is geweest om anderen in zijn wanen mee te krijgen. Om zich te omringen met aanhangers, volgelingen en meelopers. Die in hun leider blijven geloven, of althans niet tegen hem in opstand komen of hem ontmaskeren, ook als zijn gebleken incompetentie daar alle aanleiding toe geeft. We kennen dat patroon uit en te na van de volgelingen van Hitler, die tot het bittere einde hun idool bleven volgen. Die niet in staat waren om hem tegen te spreken en hem met de voor hem bittere waarheid te confronteren. Zie Het volstrekte onvermogen van de narcistische leider om de nederlaag onder ogen te zien - En over Hitler en Trump.

Datzelfde patroon maakten we, in real time, mee met de entourage van Donald Trump. Nu Trump, gelukkig, op democratische wijze ten val is gekomen, leren we van alles over het gedrag van leden van die entourage. Een van die leden was Dr. Debora L. Birx, een tot voor kort alom gerespecteerd arts en diplomaat, die voor Trump de aanpak van de coronapandemie coördineerde. Althans, dat probeerde te doen, daarbij gehinderd door Trumps ontkenning van de gevaren van het virus en de adviseurs die hem daarin ondersteunden. 

Birx en andere "Trump-veteranen" komen nu naar buiten met onthullingen over hoe disfunctioneel en ongeïnformeerd en incompetent het beleid van de Trump-regering was. Honderdduizenden doden hadden kunnen worden voorkomen. Ik geef even toe aan de verleiding om die zin te herhalen. Honderdduizenden doden hadden kunnen worden voorkomen.

Hoe kon dat gebeuren? Natuurlijk had Trump zich omgeven door naïevelingen die in hem geloofden. Waarvan sommigen zelfs geloofden dat hij door God was gezonden. (Amerika is een bizar land; velen geloofden ook dat Obama door God was gezonden.) En vooral ook door opportunisten, die Trump als instrument zagen voor hun eigen zelfverrijking. 

Maar daarnaast waren er ook degen die beter wisten, van goede wil waren en probeerden er nog het beste van te maken. Daartoe behoorde Dr. Debora L. Birx. Die dus nu een boekje open doet over wat zich in het Witte Huis onder Trump afspeelde.

Maar velen vragen zich nu af waarom diezelfde Deborah Birx niet al veel eerder naar buiten trad. En waarom ze nu ruim een jaar geleden, dus nog voor die honderdduizenden onnodige sterfgevallen, zelfs een lofrede op Trump afstak: Deborah Birx praised Trump as attentive to scientific literature and details. Nope.

“He’s been so attentive to the scientific literature and the details and the data,” Birx said. “I think his ability to analyze and integrate data that comes out of his long history in business has really been a real benefit during these discussions about medical issues.”

Dat wekte toen al verbazing en zelfs spotlust. Want iedereen wist beter. 

Het vertelt iets over de gevaren van die overtuigingskracht van de narcist. Het zal niet zo geweest zijn dat Birx hier meende wat ze zei. Maar misschien hoopte ze door de narcistische leider opzichtig te vleien, meer invloed op hem te kunnen uitoefenen. Of kon ze gewoon geen weerstand bieden aan de verwachtingen van de narcist om altijd te worden geprezen. 

Maar dat is dus wat een narcist teweeg kan brengen. Waardoor hij een entourage creëert die hem nooit met de waarheid confronteert. Met vreselijke gevolgen. Zoals honderdduizenden onnodige doden.

Geen opmerkingen: