Over te laat komen als statussignaal

Het statuscompetitiegedrag dat gericht is op het bereiken of bevestigen van een hoge status komt in allerlei vormen voor. We zagen het in de vorige vier berichten (hier het laatste bericht) voorbijkomen als de intimidatie en de vernedering die sociale onveiligheid achter de schermen van een talkshow creëren. 

Maar denk ook aan andere verschijningsvormen, zoals de achterstelling van vrouwen, de oorlog tegen de kwetsbaren en de armen, vernederende beoordeling in arbeidsorganisaties, pesten op scholen, pogingen van heersers om de democratie omver te werpen of die van de kwaadaardige gewelddadigheid.

In de nieuwe studie Fashionably late: Differentially costly signaling of sociometric status through a subtle act of being late gaat het over de vraag of het te laat arriveren bij een bijeenkomst of vergadering ook als een vorm van statuscompetitiegedrag kan worden beschouwd. Dat zou goed kunnen, want het blijkt dat mensen de neiging hebben om aan laatkomers een hogere status (respect, bewondering, eerbied) toe te kennen. 

Anders gezegd, te laat komen kan werken als een statussignaal. Met te laat komen geef je te kennen dat je het te druk had met andere belangrijke(re) bezigheden en het druk hebben moet wel betekenen dat jij belangrijk bent. Ook geef je te kennen dat jij het voorrecht hebt om anderen op je te kunnen laten wachten, anderen die zich dat nu eenmaal moeten laten welgevallen. Je bevestigt je hogere status ermee, hoger dan die van allen die op tijd waren.

Het is een gedrag dat iedereen wel eens heeft meegemaakt. En een gedrag dat sommigen bij zichzelf zullen herkennen.

Soms zie je het gedrag bij leiders die elkaar ontmoeten. Poetin stond er om bekend dat hij graag gesprekspartners liet wachten. Toen de Turkse president Erdogan hem dat betaald zette door zeer opvallend te laat te komen, waardoor Poetin voor het oog van de wereld vernederd stond te wachten, ging dat de wereld over: Erdoğan keeps Putin waiting in awkward moment ahead of Tehran talks:

Reporters captured the moment Putin strode into the room on Tuesday in the expectation Erdoğan would swiftly follow suit. Instead, he was left standing amid the sound of camera shutters.

With his hands clasped in front of him, the usually stoic Russian leader was seen shuffling his feet and sucking his cheeks during the 50-second wait. Finally, Putin let his hands fall by his sides with a hint of exasperation as Erdoğan casually emerged and the pair shook hands.