In de eerste van twee afleveringen van De dag dat het water kwam komt het verhaal voor van Jos de Boet, die als dienstplichtig soldaat op de avond voor de nacht van de Watersnoodramp van 1 februari 1953 uit Oude-Tonge vertrekt om naar de kazerne in Den Helder te gaan. Zie de link naar Uitzending Gemist onderaan. Zijn ouders en zijn negen broertjes en zusjes komen die nacht om. Hun huis staat pal achter een grote dijkdoorbraak. Pas drie dagen later hoort Jos in Den Helder van de ramp.
We zijn 1953, nauwelijks telefoon, geen televisie. Dat kun je snappen. Jos wil meteen terug om te weten te komen hoe het met zijn familie is. Maar hij krijgt geen verlof. Drie weken na de ramp krijgt hij van de kapitein het slechte nieuws te horen. Waarna hij naar zijn barak terug wordt gestuurd. Verder gebeurt er niets. Hij vertelt dat hij heel veel heeft gehuild, maar zo dat niemand dat zag. Twee maanden na de ramp mag hij de kazerne verlaten. Hij gaat in Oude-Tonge helpen bij het opruimen. Twee jaar later trouwt hij en sticht een gezin. Als hij er nu over vertelt, is hij overmand door de emotie.
Het was een passage waar ik met dichtgeknepen keel naar keek. Ik denk dat veel van ons die daar nu naar kijken, zich niet kunnen voorstellen dat dat toen zo ging. Dat iemand zo iets gruwelijks te horen krijgt en dat het dan daar bij blijft. Maar dat was gebruikelijk in die tijd. Ik was toen negen jaar en zou dus nog uit eigen ervaring voorbeelden kunnen geven van dat gebruik. Als er "erge" dingen gebeurden, dan praatte je daar zo weinig mogelijk over. En je kunt dat als een sociaal evenwicht zien. Een toestand van een onuitgesproken vanzelfsprekendheid dat je de dingen doet zoals ze gedaan worden. Omdat iedereen het zo doet, zal het wel normaal zijn. Het is het evenwicht van het zwijgen.
Maar veel later blijkt dat een ander evenwicht ook mogelijk is en in dat evenwicht lijken we tegenwoordig te zitten. Het is het evenwicht van het er zoveel mogelijk over praten. Als je er niet genoeg over praat, dan is dat niet goed voor de verwerking, vinden we. Zou de verschuiving van dat evenwicht van dat zwijgen naar het evenwicht van het er over praten zijn veroorzaakt door de televisie? De emo-televisie?
Hoe dan ook, eigenlijk weet ik niet zeker, als ik heel eerlijk ben, of het huidige evenwicht echt beter is dan het vorige. Dat moet toch haast wel. Eens nagaan of daar onderzoek naar is gedaan.
De dag dat het water kwam: 60 jaar watersnoodramp: De dag dat het water kwam: deel 1 - Uitzending Gemist:
'via Blog this'
Geen opmerkingen:
Een reactie posten