Zoals verwacht kon worden (De narcistische leider en zijn nederlaag - over Trump en Hitler. (2) Trump en zijn nederlaag), blijft Donald Trump weigeren zijn verkiezingsnederlaag te erkennen. Hij heeft nu, bijna een jaar later, geëist dat er onmiddellijk nieuwe verkiezingen zouden moeten plaats vinden of dat de laatste verkiezing ongeldig zou moeten worden verklaard en dat de Republikeinse kandidaat (hijzelf) tot winnaar zou moeten worden uitgeroepen. Het is van een treurigmakende potsierlijkheid, maar hij weet er nog altijd het nieuws mee te halen: Trump Drops Bonkers Statement on Arizona Demanding ‘Either a New Election’ or For Him to Be ‘Declared the Winner’.
Het is natuurlijk het stereotiepe gedrag van een narcist, die niet in staat is een nederlaag te erkennen. Niet onder ogen kan zien dat iets of iemand aan hem superieur is. Het is hetzelfde gedrag als dat van die andere narcist die het leiderschap van een nationale staat wist te verwerven, Adolf Hitler, die tot kort voor zijn definitieve ondergang en zijn zelfmoord nog bevelen gaf om niet meer bestaande legereenheden te laten oprukken en zo de nederlaag af te wenden (De narcistische leider en zijn nederlaag - over Trump en Hitler. (1) Hitler en zijn nederlaag).
Het verschil tussen beide gevallen is dat Hitler het benul en de macht had om meteen na zijn aantreden de democratie af te schaffen, terwijl Trump dat op het laatste moment nog probeerde te doen, maar net genoeg weerwerk kreeg om dat niet te laten lukken. De Amerikaanse democratie functioneerde nog en hopelijk blijft dat zo.
Net zo stereotiep als het gedrag van de narcistische leider is dat van zijn volgelingen, van de entourage van mensen die hij om zich heen verzamelt. Het zijn twee kanten van een en hetzelfde statuscompetitiepatroon, de overheersingszucht van de leider en de onderwerpingsdrang van de volgelingen. De laatste gecombineerd met meer of minder opportunisme of naïviteit. Er zijn altijd degenen die vatbaar zijn voor, en slachtoffer worden van, de narcistische overtuigingskracht. Die graag hun eigen oordeelsvermogen inleveren in ruil voor, ja, voor wat, voor het mogen proeven van de roes van het narcistische wereldbeeld?
Over die entourage van Hitler weten we natuurlijk al veel, maar dat alles is nu bij elkaar gebracht, ook met gebruikmaking van niet eerder ontsloten bronnen, door Heike B. Görtemaker in Hitlers Hofstaat. Der innere Kreis im Dritten reich und danach. Ik kocht het twee weken terug in Aken, toen we de Dürer-tentoonstelling bezochten. Ruim 500 pagina's tekst, met een uitvoerig notenapparaat.
Ik ben nog niet zo ver gevorderd, maar het is fascinerende lectuur. Wie waren die mensen in Hitlers hofhouding, in de nauwe kring van die man "ohne Empathie und Privatleben, ja, ohne menschliche Bindungen" (de woorden van Hitlerbiograaf Peter Longerich, door Görtemaker geciteerd op p. 10). En hoe kwamen ze daar terecht en wat is er van hen geworden?
Ik kijk uit naar net zo een boek dat ongetwijfeld nog eens over die hofhouding van Donald Trump zal verschijnen.
Een gevalsbeschrijving van de sociale vorm van de narcist en zijn entourage. Een gevaarlijke sociale vorm, die als sociaalwetenschappelijk studieobject best wat meer aandacht zou mogen krijgen. Denk aan de sociologische blinde vlek voor kwaadaardigheid.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten