maandag 2 juli 2012

Hoop op een koerswending in Europa? - Paul Krugman

Paul Krugman is op vakantie in Spanje, maar schrijft door aan zijn columns in de New York Times. Is er hoop voor Europa?

Je zou het denken. Want het mislukken van de euro zou een ramp voor iedereen zijn, ook voor de Duitsers. De onderlinge afhankelijkheid is zo groot geworden, dat de Europese leiders op een gegeven moment toch wel de noodzakelijke maatregelen zullen nemen om de crisis op te lossen? Dat is toch alleen maar in ieders en dus hun eigen belang?

Krugman twijfelt. Voorafgaand aan de Eerste Wereldoorlog heerste er ook de hoop dat iedereen zou inzien dat oorlogen in niemands belang zijn. En we weten wat er toen gebeurde.
De zaak is dat het vooruitzicht van een ramp, hoe duidelijk ook, nog geen garantie is dat landen datgene zullen doen om de ramp te voorkomen. En dit geldt in het bijzonder als de leiders door trots en vooroordeel niet bereid zijn om dat wat vanzelfsprekend zou behoren te zijn onder ogen te zien.
Er zijn nu twee jaar voorbijgegaan sinds de Europese leiders kozen voor de huidige economische strategie van bezuinigingen en loonsverlagingen als oplossing voor de schuldenlanden. In die twee jaar is er geen succesverhaal te melden. En heeft de crisis zich uitgezaaid van Griekenland naar de veel grotere economieën van Spanje en Italië en glijdt Europa terug in een recessie. Maar het beleid verandert niet, ondanks de kleine, veel te kleine, concessies die Duitsland vorige week gedaan heeft.

Wat echt nodig is, is dat de ECB grote hoeveelheden overheidsobligaties opkoopt en een wat hogere inflatie nastreeft. Ook dan blijft de werkloosheid nog jaren hoog, maar er is tenminste uitzicht op herstel.

Maar valt zo'n koerswending te verwachten?
Deel van het probleem is dat de Duitse politici twee jaar lang hun kiezers een onwaarheid hebben verteld - namelijk dat de crisis is veroorzaakt door onverantwoordelijke regeringen in Zuid-Europa. Hier in Spanje - dat nu het epicentrum is van de crisis - had de regering voorafgaand aan de crisis juist lage schulden en begrotingsoverschotten; als het land nu een crisis doormaakt is dat het resultaat van een omvangrijke huizenzeepbel die banken overal in Europa, vooral ook in Duitsland, hebben helpen opblazen. Nu staat dat onware verhaal in de weg van een werkbare oplossing.
Maar ongeïnformeerde kiezers zijn niet het enige probleem; zelfs de Europese elite moet de werkelijkheid nog onder ogen zien. Als je de nieuwste rapporten van de in Europa gevestigde "deskundige" instellingen leest, zoals dat van de Bank of International Settlements vorige week, krijg je het gevoel in een alternatief universum te zijn beland, een waarin noch de lessen van de geschiedenis noch die van de rekenkunde gelden - een universum waarin bezuinigingsbeleid werkt als iedereen er maar  vertrouwen in heeft en waarin iedereen op hetzelfde moment in zijn bestedingen snijdt zonder dat daar een depressie door ontstaat.
Zal Europa zichzelf redden? De inzet is zeer hoog, en de Europese leiders zijn over het geheel genomen noch kwaadaardig noch dom. Maar hetzelfde kon je zeggen, geloof het of niet, van de Europese leiders in 1914. We kunnen alleen maar hopen dat het deze keer anders is.
Vanochtend in het nieuws in Nederland: de bedrijvigheid in de industrie is in juni voor de vierde achtereenvolgende maand afgenomen. Het aantal exportorders daalde het sterkst sinds november vorig jaar. Maar geven al die partij-congressen die er in het afgelopen weekend zijn geweest enige hoop dat onze politieke leiders goed zijn geïnformeerd? Of eindelijk eens bezig zijn hun informatie-achterstand in te halen? Eigenlijk helemaal niet.

Update. Nu ook in het nieuws: voor de hele eurozone stond de index voor industriële bedrijvigheid in juni op het laagste niveau sinds juni 2009. In Duitsland en Frankrijk kromp de index in het sterkste tempo in drie jaar. Ook de werkgelegenheid daalde uiteraard, tot het laagste niveau in 2,5 jaar. Gemeld wordt dat de bedrijven zich duidelijk voorbereiden op nog slechtere tijden.

Update. Update. En in het nieuws: de werkloosheid in de eurozone heeft een nieuwe recordhoogte bereikt van 11,1 procent. De ergste pijn zit bij de jongeren (eurozone gemiddeld 22,6 procent): Oostenrijk 8,3, Duitsland 7,9, Nederland 9,2, Griekenland en Spanje beide 52,1!

Europe’s Great Illusion - NYTimes.com:

'via Blog this'

Geen opmerkingen: