Een sociale zeepbel ontstaat als er onzekerheid is over hoe de wereld er uit ziet, met andere woorden als er een informatietekort is. Als mensen dan wel een oordeel willen of moeten of menen te moeten vormen, dan kan het gebeuren dat ze vooral naar elkaar kijken. Als dan de indruk ontstaat dat er zich een overheersende opinie aan het vormen is, dan kan de zeepbel van "de heersende mening" zich snel met lucht vullen.
Dat proces heeft zich denk ik ook met de bezuinigingszeepbel voltrokken. Toch blijft natuurlijk altijd de vraag waardoor dan dat ene oordeel de algemene opinie wordt. Er zal toch wel in die beginfase een goede reden geweest zijn om die ene opinie te verkiezen boven mogelijke andere?
In het geval van de bezuinigingszeepbel is die reden goed aan te wijzen. Als ik het goed gevolgd heb, dan waren de voorstanders van overheidsbezuinigingen als middel om het vertrouwen van "de markten" te herstellen en zo uit de recessie te komen, onder de indruk van dit paper van Alesina en Ardagna, dat in 2009 verscheen. De auteurs analyseerden het beleid van de OECD-landen in de periode 1970-2007 en concludeerden daaruit dat overheidsstimulering niet leidt tot meer economische groei. Integendeel, bezuinigingen werken wel.
Intussen is gebleken dat de analyse van Alesina en Ardagna ondeugdelijk was. Dat is uiteengezet door o.a. Paul Krugman en door Jayadev en Konczal. In zijn blogbericht van vandaag wijst John Quiggin daar nog maar eens op. De aanleiding is een stuk in de Australische Financial Review, waarin de auteurs vinden dat het bezuinigingsbeleid een kans moet krijgen. Ter ondersteuning verwijzen ze naar dat Alessino/Ardagna paper zonder enige vermelding van de kritiek die daarop geleverd is.
John Quiggin vraagt zich af hoe dat kan gebeuren. Die auteurs moeten wel van die kritiek op de hoogte zijn geweest. Dit lijkt er op dat die sociale druk van de heersende opinie zo groot kan worden dat mensen willens en wetens tegenstrijdige informatie negeren. Dat mensen daartoe bereid zijn, weten we al wel uit het sociaal-psychologisch laboratoriumonderzoek van Solomon Asch uit de jaren vijftig van de vorige eeuw. Maar het blijft verontrustend om waar te nemen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten